Rieneke Lammens is redactielid van de Moeial. Ze schrijft dit stuk in eigen naam.
De recente mediastorm over grensoverschrijdend gedrag aan Vlaamse universiteiten en hogescholen deed redactielid Rieneke in haar pen kruipen.
Tekst: Rieneke Lammens
Met verbijstering volgde ik het nieuws over seksueel grensoverschrijdend gedrag aan de Vlaamse universiteiten en hogescholen – en dan in het bijzonder de reacties van de rectoren. Hoewel de universiteiten schreeuwen dat seksueel grensoverschrijdend gedrag onaanvaardbaar is en dat ze “als universiteit veel inspanningen doen om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen” (Van de Walle, rector UGent), suggereert hun aanpak eerder het omgekeerde. Is something rotten in the universities of Belgium? Het lijkt er sterk op.
Onze universiteit greep niet alleen veel te laat in, maar zorgde er ook voor dat de slachtoffers het zwijgen werd opgelegd. Zij mochten publiekelijk niet naar buiten komen met hun verhaal (DM 28/01). Uiteraard is onze rector Caroline Pauwels niet de enige persoon die hier schuld treft, maar als eindverantwoordelijke en boegbeeld van de universiteit zijn uitspraken als “we zijn een universiteit, geen rechterlijke macht” en “ook in een rechtstaat geldt dat mensen een tweede kans krijgen. Als ze tenminste leren uit hun fouten” (DM 29/01) ondermaats. Neen, de VUB is geen rechtbank. Wat de VUB wel is, is een onderwijsinstelling met een voorbeeldfunctie; een plek waar iédereen zich op elk moment van de dag veilig zou moeten voelen. Is dit dan het voorbeeld dat we de wereld insturen?
Het is de plicht van universiteiten om kordaat op te treden bij meldingen van grensoverschrijdend gedrag; niet om die jarenlang te negeren en de betrokkenen ondertussen probleemloos aan de slag te laten in de academische wereld. De UGent palavert blijkbaar al twee jaar over een eventueel gepaste sanctie voor een doctorandus. Aan de VUB is D.T. dan wel ontslagen, maar aan andere onderwijsinstellingen kan hij in theorie nog tewerkgesteld worden. Uit zijn ontkennende reactie blijkt eveneens dat hij niets “geleerd” heeft uit zijn fouten. Het argument “tweede kans na schuldinzicht” smelt in dit geval dan ook als sneeuw voor de zon. Daarnaast kreeg hij tien jaar geleden al een nieuwe kans. Toen werd hij aangesproken op zijn gedrag, maar werden er geen verdere stappen ondernomen.
Met een dikke knoop in mijn maag ga ik het volgende semester in. Niet alleen loert gevaar voortdurend om de hoek van elke straat, café, feestje en bus (lees: zowat overal), maar ook nog eens aan de universiteit. Nochtans is dit één van de weinige plekken waarvan ik dacht dat ik me er als vrouw veilig kon voelen. Bovendien impliceert de heersende zwijgcultuur omtrent grensoverschrijdend gedrag onder docenten én het feit dat dit ook enkel aan het licht kwam op initiatief van de slachtoffers zelf dat de veiligheid van vrouwen ondergeschikt is aan de reputatie van de universiteit.
Het initiële en teleurstellende ‘Van #Me-Too naar #We-Too’ initiatief van onze rector maakt sinds kort – twee weken na de eerste berichtgeving – plaats voor een verontschuldiging en een genderactieplan om grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan. Dat doet eerdere uitspraken echter niet teniet en het is nog maar de vraag of het volstaat om het leed van de slachtoffers te verzachten. Daarnaast ontbreken er concrete maatregelen om het veiligheidsgevoel te verhogen, alsook een specifieke tijdslijn waarin het plan zal worden uitgewerkt. Ik hoop dan ook oprecht dat de toekomst zal aantonen dat het niet bij loze beloftes blijft. Misschien kan de VUB nu opnieuw bellen naar elke student en in de media benadrukken hoe hard ze inzet op het mentaal welzijn van haar studenten?
0 Comment