Door Manouk Driessens
Trigger warning: vermelding van seksueel geweld
Voor alle slachtoffers wiens naam we kennen, en voor al degenen die het leed in anonimiteit dragen.
De cijfers van seksueel geweld in België blijven duizelingwekkend hoog. Volgens Amnesty International werden er de afgelopen tien jaar gemiddeld 3.500 verkrachtingen per jaar aangegeven. Dit komt neer op ongeveer tien verkrachtingen per dag, en daar komen elke dag nog eens evenveel aanrandingen bij. Daarbij wordt geschat dat 90 procent van de slachtoffers niet naar de politie of een ander meldpunt stapt en die seksuele geweldplegingen dus niet worden geregistreerd: het zogenoemde dark number.
Als deze statistieken nog niet voldoende zeggen, beeld je dan eens in dat er in ons kleine België elke dag tussen de twintig en de tweehonderd levens definitief getekend worden door zulk geweld. Die emotionele littekens dragen de slachtoffers de rest van hun leven nog mee, al blijft dit vaak onzichtbaar voor anderen. ‘Tijd heelt’, zeggen we soms te makkelijk. Toch getuigen overlevers dat ze zich nooit nog opnieuw dezelfde persoon voelen na wat er met hen gebeurde.
Mijn hart bloedt terwijl ik dit schrijf omdat er alweer een slachtoffer is gevallen. Een kind. Een groep jongens heeft een 14-jarig meisje gruwelijk verkracht, dit gefilmd en de beelden online gegooid. Kort daarna ontnam het meisje zichzelf haar jonge leven. Alles aan dit verhaal is gruwelijk. En toch, terwijl het bezinkt, is het afwachten of en hoe de – ongetwijfeld “onbezonnen” maar “zeker niet kwaadwillige” – jonge daders gestraft worden.
Hoewel ook vrouwen seksueel geweld kunnen plegen, valt het niet te ontkennen: een overgrote meerderheid van de daders zijn mannen. Toch krijg je al snel de stempel van ‘radicale feminist’ als je durft opperen dat vrouwen het ook vandaag de dag nog steeds zwaar te verduren krijgen – gewoon, omdat ze vrouw zijn. Dit moet stoppen. Het negatieve waardeoordeel dat zo aan de term ‘feminist’ gehangen wordt, probeert op die manier haar cruciale boodschap te trivialiseren, en daarmee ook te ondermijnen.
Van hoeveel meisjes en vrouwen moeten er nog verhalen opduiken voordat het door de maatschappij aanvaard wordt dat er iets schort aan de dynamiek tussen mannen en vrouwen? Dit ‘iets’ is nog altijd het patriarchaat: de diep ingewortelde ongelijkwaardigheid tussen man en vrouw. Het blijkt voor velen moeilijk te bevatten dat het patriarchaat niet verdwenen is uit onze samenleving op de dag dat vrouwen stemrecht kregen. Toch is dit besef een hoognodige stap in de goede richting.
Vooraleer er iemand een ‘not all men’ mijn kant opstuurt: dit is geen individueel, maar een structureel maatschappelijk probleem. Hoe komt het dat alle vrouwen wel een slachtoffer kennen, maar geen enkele man een dader? Wanneer gaat er eindelijk echt geluisterd worden naar wat vrouwen dagelijks gedwongen doorstaan? En vooral: hoeveel slachtoffers moeten er nog vallen vooraleer mannen – in plaats van zich aangevallen te voelen – zich massaal mee inzetten tegen geweld tegenover vrouwen?
Aan alle jongens en mannen, maar eigenlijk aan al degenen die dit systeem in stand houden: do better. Luister, let op je eigen gedrag, en lach alarmerend gedrag van je vrienden niet zomaar weg. Wij zijn de maatschappij, en dragen hier een collectieve verantwoordelijkheid. Maar het is nooit de schuld van het slachtoffer. Nooit. Niet als ze zich “niet hard genoeg” verweerd heeft. Niet als ze geen aangifte doet. Niet als ze te veel gedronken had. Niet als ze een kort rokje droeg.
0 Comment