Grafisch ontwerpster Amira Daoudi is het creatief brein achter heel wat Vlaamse filmposters. Rundskop, Patser, The Barefoot Emperor en All of Us zijn slechts een kleine selectie. Dinsdagavond 13 oktober komt ze spreken op Mindblowers, een event van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS) en de VUB waar wetenschappers en kunstenaars samenkomen rond één thema. De Moeial sprak haar op het Flageyplein. Een gesprek over schoonheid, het ontwerpproces en Brussel.
Tekst: Justine Demeulenaere
Beeld: Marit Galle / filmposters: Studio Daoudi
Dinsdag kom je spreken op Mindblowers, waarvan het thema dit jaar schoonheid is. Kan je al een kleine sneak peek geven over wat je gaat vertellen?
“Ik ga het vooral hebben over wat het is om enerzijds schoonheid te proberen maken als ontwerper, en anderzijds schoonheid mee te maken als toeschouwer. Als ontwerper voor filmposters moet ik de ‘schoonheid’ van films, in me opnemen, verwerken, en daar iets anders van maken. Ik ga dus vertellen over hoe ik schoonheid ervaar, zowel op een actieve als een passieve manier.”
Is schoonheid een primaire factor bij het ontwerpen van filmposters?
“Voor mij is het concept het belangrijkste. Het concept en het verhaal achter een ontwerp; dat moet vooral juist zitten. En schoonheid komt dan een beetje op het einde (lacht). Verder zit er ook schoonheid in de emotionele benadering van een werk, vind ik. Dat is niet per se tastbaar, maar iets dat me raakt. Iets transcendentaal.”
Waar zit voor jou de schoonheid in Brussel?
“Wel, ik ben echt geboren en getogen in de Marollen, dus iemand meer Brussels dan ik ga je niet vinden (lacht). Voor mij zit de schoonheid in het feit dat er zoveel verschillende identiteiten zijn in Brussel en dat die er in slagen om samen te leven. De mix van culturen en stijlen; dat eclectische vind ik prachtig. Ik voel me daar in thuis. Bijvoorbeeld hier op dit plein, Flagey, is het mooi om te zien hoe mensen samenkomen.”
“Eigenlijk maken wij een poster, of een seizoensbrochure, voor iets dat nog niet bestaat.”
In welke mate heeft de coronacrisis een impact op jou gehad?
“Voor mij viel het uiteindelijk nog mee. Ik werk altijd in postproductie, bij de marketing van een film of evenement, dus dat komt helemaal op het einde. Ik ben nu aan het werken voor alle producties die vorig jaar zijn opgenomen of die tijdens corona zijn afgewerkt. Dus so far, so good. Het is nog een beetje te vroeg voor mij om echt de impact te voelen. Ik heb wel geen idee hoe volgend jaar er gaat uitzien, in het geval dat er weinig tot niets gefilmd wordt de komende zes maanden. Eigenlijk heb ik wel geluk met het KVS (Koninklijke Vlaamse Schouwburg in Brussel, red.) want zij hebben ervoor gezorgd dat er wél theater zal zijn, ook al is het buiten of in de regen (lacht).”
Welke uitdagingen komen er bij je werk voor het KVS kijken?
“Theatervoorstellingen worden al een jaar of twee op voorhand gecommuniceerd. Eigenlijk maken wij een poster, of een seizoensbrochure, voor iets dat nog niet bestaat. Dan proberen we, samen met de theatermaker, toch tot een beeld te komen. Qua uitwerking mogen we niet té specifiek gaan, want het kan dat een jaar later de stijl van het theaterstuk verandert. Het ontwerp moet dus vooral een symbolisch beeld zijn, een symbolisch verhaal.”
In eerdere interviews vertelde je over je lievelingsposters. Die zijn eerder conceptueel en ‘uitgepuurd’. Ben je ook in het dagelijkse leven fan van minimalisme?
“Ik ben altijd wel aangetrokken geweest tot die minimalistische stijl. Maar vooral in functie van een filmposter vind ik dat heel mooi werken, omdat het zo duidelijk communiceert. Zelfs al is het een poëtisch beeld: de kijker herinnert zich het beter. Die minimalistische stijl is ook een beetje een manier om tegen de massa-industrie in te gaan. Alles wordt altijd heel expliciet voorgekauwd en voorgelegd aan de toeschouwers. Ik vind het interessanter om de mensen hun verbeelding te laten werken (lacht).”
“Je stijl komt automatisch, zolang je trouw blijft aan jezelf.”
Ik had ook gelezen dat je graag naar muziek luistert tijdens het ontwerpen. Zijn er playlists of liedjes waar je naar teruggrijpt?
“Ik luister altijd naar muziek in context van de film, van het verhaal. Momenteel ben ik aan het werken op een film rond Deus, dus ben ik naar Deus aan het luisteren. Ik probeer een soort soundscape te maken, dat helpt om in de juiste state of mind te zijn. Ik heb de indruk dat elke keuze die ik maak terwijl ik aan het ontwerpen ben een juiste duw zal krijgen door het juiste geluid. Maar anderzijds vind ik het ook heel belangrijk om stilte te hebben. Om muziek en het geluid van een film af en toe eens af te zetten. Zo ben ik er zeker van dat het beeld ook zonder hulp van muziek spreekt.”
Waar haal je inspiratie?
“Meestal uit boeken, schilderkunst, fotografie en films. Dat vind ik inspirerender dan naar ander grafisch werk te kijken, want dan ga je misschien onbewust kopiëren. Oude boeken met mystieke of chemische tekens vind ik ook insprierend. Oh, en grafisch ontwerp doorheen de geschiedenis! Art Nouveau bijvoorbeeld vind ik heel mooi. De affiches van Mucha (Alfons Mucha, Tsjechische kunstenaar) vind ik heel interessant, daar haal ik vaak kleuren uit. Ook Brussel inspireert me, omwille van de mensen die hier zijn. Deze stad lééft echt en geeft me zoveel input.”
Hoeverre kan je binnen de posterwereld, met alle marketingregels, je eigen stijl ontwikkelen?
Ik denk dat je je stijl automatisch ontwikkelt door trouw te zijn aan jezelf. Ik gebruik mijn eigen stem. Wanneer dingen me raken beantwoord ik dat gevoel, en zo ontwikkelt zich een eigen taal.
Heb je soms het gevoel dat alle paramaters, instructies, marketing, etc. je kunst beperken?
“Goh, je leert wel hoe je daarbinnen moet werken. Ik vind het niet echt een beperking. Ik probeer ook met de parameters te spelen en een twist aan de bestaande regels te geven.”
“Momenteel bevind ik me een beetje in een onwetende, grijze zone als ik naar de toekomst kijk.”
Ontwerp je meestal aan de computer of werk je ook met de hand?
“Ik ben nu een paar jaar opnieuw ingeschreven in de tekenacademie. Back to the roots, opnieuw modeltekenen enzo. Tekenen is de basis van alles. In het dagelijkse leven heb ik het zo druk, dus ik probeer dat tekenen vooral via de academie te doen. Soms haal ik wel elementen uit mijn gemaakte tekeningen, bijvoorbeeld bij een collage.”
Onder andere op Facebook zie je dat er veel gebruik wordt gemaakt van bewegende posters en animatie. Is dat ook iets waar je naartoe aan het gaan bent?
“Ja, sowieso. Ik denk dat tachtig procent van grafisch werk animatie zal worden, daar kun je als ontwerper niet aan ontsnappen. Maar bon, anderzijds, al deze schermen rond ons (wijst naar het Flageyplein), dat verbruikt heel veel. Ik weet niet of dat per se iets goeds is, dat de hele wereld een scherm wordt. Ik denk ook dat print altijd zal blijven bestaan. Het is een én-én-verhaal. Ze moeten naast elkaar bestaan. Stel dat uw scherm kapot is (lacht).”
Wat was de laatste film die je echt raakte?
“Oei, dat is moeilijk, want er zijn zoveel films die me raken. Een film die ik onlangs opnieuw heb gezien is Moonlight. Ik voelde dat ik echt geëmotioneerd was door de schoonheid en het verhaal. Het gaat over onmogelijkheden in de liefde en onmogelijkheden in het leven. Ook visueel is de film heel sterk. De manier waarop de camera beweegt, draagt bij aan het verhaal. Het is precies alsof de camera zelf een soort personage wordt. Het is echt een meesterwerk. Blijkbaar is de regisseur van de film naar Brussel gekomen om de film te schrijven omdat hij had gehoord dat Brussel een keisaaie stad was en hij hier geen afleiding zou hebben (lacht). Gelukkig is de film dan toch nog zo mooi uitgedraaid.”
Je bent duidelijk gelukkig als je over je werk praat. Ben je een optimistisch persoon?
“Optimism is a moral duty (lacht). Ik probeer zoveel mogelijk optimistisch te zijn, maar momenteel bevind ik me ook een beetje in een onwetende, grijze zone als ik naar de toekomst kijk. Ik heb wel veel passie. Passie voor film, passie voor mooie dingen, passie voor harmonie. Mijn mama zei vroeger dat je werk iets moet zijn dat je graag doet, omdat je daar echt je leven aan zult wijden.”
‘Mindblowers’ gaat door op dinsdag 13 oktober vanaf 18 uur. Het evenement vindt plaats in de open lucht, op het achterplein van het KVS.
0 Comment