Reactie van rector en vicerectoren over debat Dries Van Langenhove

Vorige week raakte bekend dat Dries Van Langenhove niet mag deelnemen aan een debat van LVSV aan de VUB. Omdat er op de campus hevig gedebatteerd wordt over de rol van een vrije universiteit in deze situatie, vroegen we lezers om zelf in de pen te kruipen. Ook de rector en vicerectoren stuurden een reactie in.

In het debat over vrije meningsuiting moet het altijd zowel gaan over de principes, over de concrete context en omstandigheden, als over de vorm en de aanpak.

De Vrije Universiteit staat onverkort achter het principe van de vrije meningsuiting. Rector Caroline Pauwels schreef, in een opiniestuk naar aanleiding van de door tegenstanders onmogelijk gemaakte lezing van Theo Francken: “Door de botsing van de ideeën komen we tot betere inzichten en groeien we als mens”. Dat standpunt blijven we verdedigen.

Op de Vrije Universiteit Brussel kan heel veel en hebben we al vaak debatten gevoerd over controversiële thema’s. We stellen alleen grenzen aan de vrije meningsuiting als het gaat om oproepen tot haat, geweld of racisme. Daarover gaat nu net de gerechtelijke procedure die tegen Dries Van Langenhove loopt. Omdat die procedure nog niet is afgesloten, moeten we hem het voordeel van de twijfel geven. Echter, de Pano-reportage over de organisatie Schild en Vrienden waarvan hij de voorman is, toonde zeer bezwaarlijke beelden. Die reportage maakte duidelijk dat waar Schild en Vrienden voor staat, haaks staat op de fundamentele waarden van de VUB.

De Raad van Bestuur van de VUB besliste in 2003 dat we extreemrechtse organisaties geen forum willen geven op onze campus; we geven geen forum, argumenteerde de raad, aan wie zelf onverdraagzaam is. Die beslissing kan uiteraard altijd opnieuw ter discussie worden gesteld of aangepast aan eventueel veranderde omstandigheden. Maar voorlopig is het wel een element waar we rekening mee moeten houden.

De concrete context dan. Het organiseren vorig jaar van de lezing van Theo Francken heeft, zo leerde de evaluatie, onze diensten bijzonder veel tijd, geld en energie gekost. Onze mensen zijn daar weken mee bezig geweest. Het organiseren van een tegensprekelijk, vrij en open debat, van een daadwerkelijke botsing van de ideeën, vergt dan ook een ernstige voorbereiding. Zo’n debat moet immers primair over inhoud gaan en mag niet ontaarden tot een marketingstunt van deze of gene partij, kring of panellid.

Er moet de garantie zijn dat een evenwichtig panel is samengesteld, dat er een bekwame moderator wordt gevonden, dat duidelijke debatregels worden afgesproken, zodat het geheel in een serene sfeer kan verlopen. Als er bovendien polariserende sprekers aanwezig zijn, moet men voorbereid zijn op eventuele tegenmanifestaties, van binnen en van buiten de universiteit. Dat veronderstelt dan weer dat afspraken worden gemaakt met de ordediensten en eventueel met bewakingsfirma’s.

Onze diensten worden nu al overbevraagd: ze staan in voor de organisatie van een groot aantal en vaak grootschalige evenementen. We zouden, voor debatten of evenementen waar zich een veiligheidsrisico stelt, uiteraard beroep kunnen doen op externen. Dat kost echter geld dat we liever besteden aan onderwijs en onderzoek. Bovendien zou zelfs het inhuren van externen toch ook weer een grote inzet vergen van onze diensten, die dan de zaak moeten coördineren. We moeten in dit soort kwesties ook kijken naar de proportionaliteit: staat de inzet van de middelen in verhouding tot de aard van de zaak.

De rector en de vicerectoren zijn in deze kwestie niet over één nacht ijs gegaan. Ze hebben alle argumenten en tegenargumenten ernstig genomen. Ze hebben kosten en baten tegenover elkaar afgewogen. Ze hebben met de organisatoren van het debat overleg gepleegd, maar waren niet overtuigd dat die werkelijk in staat waren, binnen de korte termijn waar het hier over ging, de geschikte format en context creëren voor een debat dat voldeed aan de hierboven gestelde vereisten. Het gegeven dat twee van de gevraagde sprekers ons lieten weten zelf niet op de hoogte te zijn van de deelname van Dries Van Langenhove, versterkte die twijfel.

De afweging van deze elementen maakte dat we in de huidige omstandigheden geen positief advies konden geven aan de deelname van Dries Van Langenhove aan een debat op onze campus.

Rector Caroline Pauwels en de vicerectoren Jan Danckaert, Romain Meeusen, Hugo Thienpont en Karin Vanderkerken

Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging en is zelf verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wil u zelf inzicht geven in uw corpus, heeft u zelf een opinie die dringend gedeeld moet worden of schrijft u prachtige poëzie of literair proza, stuur dan uw teksten naar redactie@demoeial.be of kom langs op de redactievergadering, elke woensdagavond om 19u.

0 Comment