Blackbox van het verleden

Op 26 en 27 maart is een merkwaardige zwarte doos te zien op de campus. Het gaat om een project van studenten van het vak ‘Redelijk Eigenzinnig’ en toont beelden van Brussel tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Door Giulia Baldi

“Redelijk Eigenzinnig: Nadenken over Mens en Maatschappij” promoot de creativiteit van de studenten. Met een interdisciplinaire aanpak wilt het studenten aanzetten tot het kritisch reflecteren over belangrijke maatschappelijke vraagstukken. Elk jaar verkent het vak één centraal thema. Oorlog, Conflict, Vrede & Verzet is het onderwerp van dit academiejaar.

Voor hun project wil een groep van vijf studenten hun aandacht vestigen op de VUB. Hun project gaat over de sporen van oorlog en vrede in Brussel. Hiervoor werken ze samen met het Koninklijk Belgisch Filmarchief – CINEMATEK. Via hun grote collectie langspeel- en non-fictiefilms kunnen ze een unieke blik werpen op het Belgisch en Brussels verleden. Louise Marinus (22) en Myrthe Meylaerts (20) geven hier meer uitleg over.

Wat houdt die samenwerking met CINEMATEK precies in?

Myrthe: “CINEMATEK heeft ons benaderd met de vraag hoe erfgoed films (newsreels) over Brussel tijdens de Tweede Wereldoorlog op een alternatieve manier kunnen gepresenteerd worden aan een jong publiek. Het is een onderdeel van een groot Europees project ‘I-Media-Cities’. ‘Dat wordt een platform waar allemaal video’s en video’s fragmenten van WOII zijn te vinden. De VUB is momenteel onze testsite.”

Hoe gaan jullie te werk?

Louise: “We hebben een mobiele installatie gemaakt, een soort blackbox, die vanaf dinsdag 26 maart op de campus zal staan waarin telkens twee mensen kunnen plaatsnemen. Het is een prototype, we willen er eigenlijk voor zorgen dat het de aandacht van de studenten vangt. Via die installatie willen we onze boodschap overbrengen, ons doel van bewustmaking kunnen bereiken. De bezoekers worden ondergedompeld in een mix van hedendaagse en historische beelden, gecombineerd met geluid en poëzie.”

Myrthe: “We willen de studenten tot reflectie brengen. We proberen echt naar de studenten toe te gaan, in plaats van dat zij naar ons moeten komen.”

Waarom op de Vrije Universiteit Brussel?

Louise: “Omdat de studenten de campus als hun thuisbasis zien. Het is praktisch haalbaarder om het hier uit te testen. We zijn hier vaak, we kennen de omgeving, we kunnen ons inleven.”

Myrthe: “We wouden ook zien wat het met een jong publiek deed, omdat zij het verst verwijderd staan van de realiteit van de oorlog. Zodat het geen ver-van-hun bedshow wordt. De laatste wereldoorlog is is nog niet zo lang geleden, maar voor hen lijkt dat wel zo. Het is goed om er aan herinnerd te worden als je jong bent en dat mee te dragen. We hebben toen beelden gezien van de oorlog, dat raakte ons allemaal. Dat zou leuk zijn moesten we die beelden kunnen delen met de studenten.”

Wat is er allemaal gebeurd op de VUB tijdens de Tweede Wereldoorlog?

Myrthe: “La Plaine was een oefenterrein voor het Belgisch leger, maar de Engelsen dachten dat het een Duitse site was. Tijdens een geallieerd bombardement hebben ze hun doel gemist, waardoor er veel burgerslachtoffers waren. Vooral aan de Kroonlaan en Etterbeek Station was er veel schade. Dit zet je tot nadenken. We nemen hier elke dag de tram, ik zou nooit verwachten dat er iets op mij zou vallen en dat ik zou sterven. In die tijd was het wel een realiteit.”

Louise: “De Duitsers gebruikten die gebeurtenis ook in hun propaganda om aan te tonen wat voor barbaren de geallieerden waren. Zij stelden zichzelf goed voor en zeiden dat ze de bevolking zouden beschermen.”

Myrthe: “Vooral die beelden van Etterbeek Station blijven mij bij, want het ziet er exact hetzelfde uit nu. Maar op de beelden zie je zelfs de sporen niet meer liggen.”

De installatie zal op de campus van de VUB worden geplaatst op dinsdag 26 en woensdag 27 maart 2019 en de studenten nemen interviews af van iedereen die de box bezoekt om te peilen wat de impact is van de beelden.