Het lot van de vluchtende student

De vluchtelingenproblematiek wekte heel wat belangstelling. Ook tussen de vluchtelingen zitten mensen die ambities hebben om verder te studeren. De VUB kwam tegemoet aan de rijzende vraag en werkte een programma uit genaamd Welcome Student Refugees om vluchtelingen op te vangen en te begeleiden.

Na een jaar lang vooral te focussen op Public Relations, gaf Mohammed Salman eind vorig jaar de fakkel door aan Marie Aurosseau en Tahaney Kattash. Aurosseau bekleedt de functie van projectcoördinator en Kattash neemt de administratieve kant op zich. Zij vormen de brug tussen de verschillende diensten op de VUB waaronder het Onderwijs-en Studentenadministratie, het Academisch Centrum voor Taalonderwijs (ACTO) en het StudieBegeleidingsCentrum (SBC). Deze instellingen werken samen om de gevluchte studenten de nodige steun aan te bieden en deze te verzamelen op een centrale plaats. De bedoeling was om de focus te leggen op hun toekomst en niet een stempel drukken op hun ervaring als vluchteling.

Eerst en vooral moeten toekomstige studenten, die willen deelnemen aan het programma, online een aanvraag indienen. Daar moeten ze een document invullen met hun gegevens en hun verwachtingen over het programma. Vervolgens volgt er een gesprek met Kattash. Dit gesprek gebeurt vaak in het Arabisch, aangezien de overgrote meerderheid van de studenten uit Syrië, Pakistan of Irak komt. Hier worden hun verwachtingen omtrent de opleiding en de taalcursussen besproken en wordt er gekeken of alle vereiste documenten aanwezig zijn voor hun inschrijving. Zonder alle papieren kan de gevluchte student niet beginnen met een traject aan de VUB. Het programma wordt volledig gratis aangeboden door de VUB om de studenten niet nog meer kosten op te jagen. Vaak hebben ze het niet breed en zijn ze op zoek naar een studentenjob. De VUB voorziet een basis aan middelen, maar hoe meer geld, hoe meer kwaliteit het programma kan bieden. Hierdoor is het programma steeds op zoek naar sponsors.

Het doel van het programma ‘Welcome Student Refugees Pogramme’, is om gevluchte studenten voor te bereiden op hun verdere studies in België. Men merkt dat vooral taal een groot probleem is, zowel het Nederlands als het Engels wordt niet altijd voldoende beheerst. Als je aan een opleiding begint heb je een taalniveau B2 nodig, wat zeer hoog is, zeker als je de taal totaal niet kent. Tijdens het programma worden intensieve taalcursussen aangeboden.

Volgens Aurosseau en Kattash is daarmee de kous nog niet af, er zijn nog verschillende zaken die beter kunnen. Het gebruik van het Nederlands tijdens de hoorcolleges of in emails is vaak anders dan wat men leert in de taalcursussen. Hierdoor haken velen af tijdens het jaar. Ook is het moeilijk om wegwijs te geraken binnen het systeem van de VUB als je de taal niet spreekt. Daarnaast werd het ook duidelijk dat de noden van de vluchtelingen helemaal verschillen van de internationale studenten. Zij hebben bijvoorbeeld langere persoonlijke steun nodig dan internationals, omdat ze niet altijd een goede basis Engels hebben. Hun ervaringen en potentiële trauma’s maken vlot studeren vaak zeer moeilijk.

Om deze problemen aan te pakken, start er vanaf februari 2018 het nieuwe en verdiepende project ‘InCAMPUS’ of beter gezegd ‘InClusive AcadeMic Program for University Students’. De bedoeling is dat dit een soort van voorbereidingsjaar is. Normaal gezien zou het programma begin dit academiejaar van start gaan, maar wegens enkele vertragingen zal het de eerste keer maar uit één semester bestaan. InCAMPUS laat toe ongeveer 20 gevluchte studenten een persoonlijkere begeleiding aan te bieden. Het exacte aantal zal afhangen van de hoeveelheid geld die wordt ingezameld. De organisatoren hopen dat ze nog meer studenten deze persoonlijke begeleiding kunnen bieden. Daarnaast focust het programma op de werking van de VUB voor studenten. Denk bijvoorbeeld aan Pointcarré, papers indienen, verwachtingen van de professoren, enzovoort. De persoonlijke begeleiding heeft als doel om complicaties weg te werken, die men ondervindt bij de taalcursussen en de werking van het programma. Verder willen ze psychologische begeleiding aanbieden, zowel voor de studenten als voor de professoren die dagelijks in contact komen met de studenten. Ook zullen er in het laatste jaar van de opleiding workshops worden georganiseerd om ervoor te zorgen dat ze zo meer te weten komen over de werkwereld en de latere werkmogelijkheden.

Aurosseau en Kattash zijn blij met wat er de afgelopen twee jaar al gerealiseerd is. Ze hopen dat ze nog verder kunnen gaan en zoveel mogelijk op de noden van de vluchtelingstudenten kunnen inspelen. Ze willen het programma zo goed mogelijk op punt krijgen, als voorbereiding op een mogelijke nieuwe vluchtelingencrisis, zodat de VUB en het programma volledig klaar zijn.