Over alcohol, streepjes en studentenfolklore

Op 20 november 2017 ging ik voor de eerste keer naar St V, de dag waarop Sint-Verhaegen, de stichter van de VUB en de ULB, herdacht wordt. Tot op heden bestaat de viering uit een officieel gedeelte, waarbij onder meer een krans gelegd wordt op het graf van Verhaegen en speeches worden gegeven in het stadhuis en een feestelijk gedeelte waarbij mensen zich amuseren aan de Zavel en vervolgens aan de Beurs. Dit is mijn sfeerverslag.

Door Cynthia Bombil

Omstreeks elf uur kwam ik aan in Brussel-Centraal met een witte labojas aan en mijn klak met een ketting om mijn schouder. Een klak wordt normaal gezien op het hoofd gedragen, maar ik bezat het privilege nog niet deze zo te dragen omdat mijn klak nog niet gedoopt was. Gelukkig zou dit niet lang meer het geval zijn. Het is namelijk de traditie binnen mijn studentenkring, IVERTO, de studiekring voor de studenten Toegepaste Taalkunde, de klakken te dopen op St V.

Een beetje later merkten we op dat er naast ons een jongen stond die een nog extremere transformatie meegemaakt had. Gewild of ongewild, zag hij er van kop tot teen half rood en half groen uit. Enkel een deel van zijn haar was niet gekleurd en ook daarop was iemand verf aan het spuiten om ervoor te zorgen dat daar verandering in kwam. Verder kregen niet alleen onze gezichten een makeover maar ook onze labojassen. Ze waren volledig wit en dat kon niet zo blijven. De regel is dat elke persoon om het even wat hem zint schrijft of tekent op de labojas van een ander. Dat resulteert in mooie, normale tekeningen en geschriften, maar ook vaak in ietwat schandalige of marginale uitspattingen.

Een eerste indruk op de Zavel

Nu dat we er uitzagen zoals het hoorde, konden we onze tocht verderzetten van het Centraal Station richting de Zavel, waar ondertussen een groot feest losbarstte. Vooraleer we binnen konden moesten we in twee rijen wachten, één rij voor vrouwen en één voor mannen. We werden gefouilleerd en als er iets gevonden werd dat gemakkelijk als wapen gebruikt kon worden, werd het afgepakt. Werd er eigen drank gevonden, dan ging dat de vuilbak in. De dagen voordien hadden al veel tegenstrijdige geruchten de ronde gedaan of eigen drank al dan niet toegestaan zou worden op de Zavel. Uiteindelijk had BSG nog drie uur voor de aanvang van het feest laten weten dat eigen drank dan toch binnen zou mogen. De security die de Zavel bewaakte had blijkbaar andere inlichtingen gekregen, want één van onze waterflessen werd gewoon in de vuilbak gedeponeerd.

(lees verder onder de foto)

Feest van de alcohol

St V wordt zeer vaak geassocieerd met alcohol drinken, en voor een groot deel van de aanwezigen maakte alcohol effectief deel uit van de ervaring, maar er wordt wel rekening gehouden met de mensen voor wie alcohol niet hun ding is. Zo was de feestplaats niet enkel omringd door standjes die eten en alcoholdrankjes aanboden, maar ook een standje dat gratis cola uitdeelde. Zelfs de vegetariërs onder ons werden niet vergeten. Zij konden daar smakelijke veggie burgers verorberen.

Dit alles werd geanimeerd door luide muziek die door de bassen dreunde, voornamelijk electro. De muziek nodigde de aanwezigen uit om stevig te beginnen dansen. Nadat ik genoeg Hoegaarden Rosé ophad, kreeg ik plots veel meer zin om in te gaan op deze uitnodiging. Met de leden van mijn kring danste ik lang en hevig op de bonzende muziek. Ik danste en praatte met mensen die ik niet kende en daar was weinig gênants aan, iedereen was erg vriendelijk en open voor een praatje. Onze gemeenschappelijke interesse voor een vrijzinnige studentencultuur schepte een band.

“Zij zit ook al ver,” zei een persoon naast mij toen we een meisje de WC-deur open zagen duwen met haar haar voor haar ogen en een brede glimlach op haar gezicht. Joviaal stapte ze zigzaggend uit de WC-cabine naar haar vriendengroep, die op haar stond te wachten. Ze hielden haar goed vast en stapten weg. Haar laten rondlopen zonder hulp leek hen geen goed idee meer.

Een ander minder positief punt van deze St V was het weer. Naast de lage temperatuur, hadden we ook heel de dag last van regen. Als je niet veel lagen kleding aan had, kon je er gemakkelijk rillingen en verlamde vingers van krijgen.

Een zoen voor een streepje

Op het weer kon je dit jaar dus niet vertrouwen om het warm te krijgen op de Zavel, maar je kon misschien wel rekenen op het warm gevoel van menselijke affectie. Dat kon je door mee te doen aan het traditioneel “streepjesspel”. Eens je op de feestplaats aankomt, betreed je namelijk een territorium waar het volledig sociaal aanvaard is om lukraak aan iemand te vragen om met jou te tongzoenen. Als de persoon je voorstel accepteert, tekenen jullie na de tongzoen (ja, het moet met tong) beide elk één of meer streepjes op jullie labojas. Als je zoenpartner van het tegengestelde geslacht is, krijg je één streep. Als je partner van hetzelfde geslacht is, zijn het er twee. En als je partner een praeses is, mag je er drie van maken.

Een prijs voor diegene die de meeste streepjes heeft, is er niet, maar dat belemmert mensen niet om toch aan dat spel mee te doen. Soms werden de gesprekken binnen onze groep dus plots onderbroken door onbekenden die ons aanspraken met de hoop om een kus van ons te krijgen. “Doen jullie mee aan het spel?” vroegen ze dan met een veelzeggende glimlach en ze keken even naar onze labojassen op zoek naar streepjes.

Zo een voorstel klinkt misschien onplezant en opdringerig als je nog nooit naar St V bent geweest. Het geruststellende is dat de jongens die ons een zoen vroegen er telkens zeer respectvol mee omgingen wanneer wij weigerden. Soms maakte men daar ook een spektakel van. Mensen gingen dan in een cirkel staan rond een paar spelers en ze moedigden het paar luidruchtig aan terwijl ze een nieuw streepje aan het verdienen waren. Een katholiek evenement was het feest van de “heilige” Verhaegen dus niet

De klakkendoop

Dan sloeg de klok drie uur en kwam het bestuur en de schachten van mijn kring samen omdat het tijd was voor een tweede doopritueel: de doop van mijn klak. De meeste kringen houden de klakkendoop niet op St V, maar eerder kort na de studentendoop. Iverto doet het anders, omdat ze meer tijd willen geven aan de schachten om te beslissen of ze een klak willen of niet (de dure prijs kan afschrikwekkend zijn). En als ze er wel één willen, vindt men het best om de doop uit te voeren op St V, waar hun gloednieuw recht om een klak te dragen daverend gevierd kan worden in een feestelijke sfeer met veel andere liefhebbers van de folklore.

Van de Zavel naar de Beurs

Na de klakkendoop was ik zeer blij dat ik met mijn klak op mijn hoofd kon deelnemen aan de mars van de Zavel naar de Beurs. Het meest indrukwekkende moment van St V. De menigte studenten stroomde toen door de straten, gezamenlijk marcherend op het vurig ritme van trommels en blaasinstrumenten. Dit moet een fenomenaal tafereel zijn geweest vanuit het perspectief van een toeschouwer.

Mensen gooiden allerlei zaken in de lucht binnen de menigte tijdens de mars, inclusief bier, maar men is daarop voorbereid op St V. Kleren beschermen tegen vuiligheid is namelijk een reden waarom een labojas dragen daar (en in het kringleven in het algemeen) de norm is. Op de Beurs zong iedereen Het Lied van Geen Taal tezamen met hun klak af en hun hand op hun hart, zoals men het doet met een volkslied. Dit mooi moment van samenhorigheid markeerde het einde van St V en het begin van de overstroming van studenten in alle dichtsbijzijnde fast-food restaurants. Op weg naar huis vroegen een aantal toeristen mij om met hen op een foto te staan, aangezien ik er op dat moment uitzag als een typische St V’er..

Ik had het enorm koud en voelde mij zeer moe op het einde van St V (te moe om nog naar één van de vele St V afterparty’s te gaan), maar ik voelde mij ook verrijkt en blij dat ik eindelijk dit evenement, waarover ik zo lang geruchten had gehoord, zelf had kunnen meemaken. Eten, drank, dansmuziek, een positieve sfeer, alle basisingrediënten voor een goede fuif waren daar aanwezig. En het was bijzonder aangenaam dat de kringcultuur heel de dag door in de de bloemen gezet. Wat betekende St V nu voor mij? Een gemeenschappelijke liefde voor het kringleven had duizenden mensen van verschillende achtergronden mooi bijeengebracht om eens grandioos samen uit hun dak te gaan, dat betekende het.