Studentenparticipatie van de internationale studenten

De VUB draagt internationalisering hoog in het vaandel en telt steeds meer internationale studenten. Maar hoe geëngageerd zijn deze internationale studenten, en in welke mate maken zij actief deel uit van het studentenleven op de VUB?

Met 3411 ingeschreven internationale studenten in het vorige academiejaar lijkt het beleid van de VUB zijn vruchten af te werpen. De vraag die zich nu stelt, is of deze internationale studenten ook worden betrokken in alles wat een VUB-student aanbelangt.

Geen internationalisering zonder vertegenwoordiging

Sinds twee jaar bestaat er voor de internationale studenten op de VUB een platform waar zij hun zegje kunnen doen over het reilen en zeilen van de VUB. Dit is het International Student Platform (ISP), dat door het International Relations and Mobility Office (IRMO) van de VUB werd opgericht in samenwerking met enkele geëngageerde studenten. Het ISP is in de eerste plaats een adviesorgaan voor de studentenraad van de VUB. Naast advies geven, kan het ISP ook eigen punten aanbrengen en beleidsvoorstellen indienen. Er zijn twee tussenpersonen van de studentenraad ingeschakeld voor een wederzijdse rapportering tussen de studentenraad en het ISP: Carmen Mazijn en Laura Pizzirani.

Buiten de studentenraad werkt het ISP ook aan eigen projecten. Ze zorgden ervoor dat het puntenblad op CaLi al na de eerste zittijd beschikbaar werd gesteld. Dit is belangrijk voor de studenten, omdat ze zich in februari of maart al kandidaat moet stellen voor een doctoraat of internationale master. Enkele punten die nu op tafel liggen bij het ISP zijn taallessen, het rangensysteem van VUB-huisvesting, waarin internationale studenten vaak benadeeld worden (zo hebben uitwisselingsstudenten de laagste prioriteit en hebben internationale Masterstudenten zelden recht op een kamer) en het vervroegen van de afstudeerceremonies, omdat deze vaak pas plaatsvinden nadat internationale studenten al zijn teruggekeerd naar hun thuisland.

Het IRMO lanceert jaarlijks de oproepen voor het platform en adviseert de studentenraad in het selecteren van haar leden. Afhankelijk van het aantal actieve leden kan er in het tweede semester een tweede oproep georganiseerd worden. Bij de open call aan het begin van het academiejaar waren er 39 kandidaten, het hoogste aantal tot nu toe. Dit weerspiegelt toch een groot engagement vanuit de groep internationale studenten.

Een rariteit in de studentenraad

Naast het ISP kunnen de internationale studenten, net als alle VUB-studenten, lid worden van de studentenraad. Het is dan wel decretaal vastgelegd dat de vergaderingen van de studentenraad in het Nederlands moeten doorgaan, de dienst studentenbeleid biedt graag een oplossing voor de internationale studenten. Laura Pizzirani, Italiaans van origine, opgegroeid in Brazilië en nu masterstudent aan de VUB, is momenteel het enige internationale lid van de studentenraad. Zij ontving een persoonlijke e-mail van de studentenraad om lid te worden. Aanvankelijk dacht ze dat ze daar vooral de faculteit mee kon verderhelpen, dus nam ze deel aan de verkiezingen en werd ze vorig academiejaar als lid van de studentenraad gestemd.

Laura zet zich voornamelijk in voor mobiliteit, het rapporteren tussen het ISP en de studentenraad en het vertegenwoordigen van de Faculteit Psychologie & Educatiewetenschappen. Tijdens vergaderingen van de studentenraad worden er speciaal voor haar twee tolken ingeschakeld die elkaar om de twintig minuten afwisselen. De tolken zijn VUB-studenten die dit als stage doen. Het maakt de gehele vergadering verstaanbaar voor haar, maar het gefluister van de tolken tussen de vergadering door vindt ze soms toch wat vervelend. Momenteel werken ze aan een fluisterset. Zelf brengt Laura niet zo heel veel punten aan in de studentenraad. Dat komt niet omdat ze zich daartoe verhinderd voelt. Iedereen is volgens haar zeer open en iedereen spreekt bovendien perfect Engels. Het is niet haar doel om dingen op de VUB te veranderen: “Ik wil observeren, bijdragen wat ik kan en een andere kijk bieden”. Dat ze het enige internationale lid is, vond zij zelf heel verrassend gezien ze zich zo open ontvangen voelt. “Ik merk dat er overal zoveel wordt geoordeeld en oordelen is erg makkelijk, maar omarmen is heel moeilijk en hier voelt het omgekeerd.” Laura gelooft alleszins dat de opkomst van internationale studenten voor de studentenraad snel zal groeien nu de mogelijkheid bestaat om tolken in te zetten. Ook plant de studentenraad zich meer in te zetten om internationale studenten te bereiken als dit jaar alles goed verloopt met de tolken.

Aanpak van de VUB

De VUB heeft een dienst die zich toespitst op internationalisering: het International Relations and Mobility Office (IRMO). De voornaamste aandachtspunten van de dienst zijn de interculturele vaardigheden van de studenten stimuleren, het versterken van internationale netwerken en de ontplooiing van de VUB als sociaal en academisch inclusieve organisatie.

Verder werkt deze dienst nauw samen met het ISP. Er wordt regelmatig input van de leden van het platform gevraagd wanneer cruciale beslissingen genomen moeten worden en helpen ze hen bij het implementeren van hun agendapunten in de VUB.

Het opentrekken van evenementen naar internationale studenten is al fel verbeterd, maar kan altijd nog beter volgens Ann-Sophie Vanderschueren van IRMO. “Daarvoor is echt een mentaliteitswijziging nodig binnen de hele VUB”, stelt ze. De studentenraad van vorig academiejaar en de toenemende visibiliteit van het ISP zijn hierin al cruciaal geweest. De evenementen die worden georganiseerd vanuit IRMO zijn steeds in het Engels en wanneer men sponsoring of een projectpot wil aanvragen via de studentenraad, krijgt men extra punten wanneer het evenement en/of de publiciteit meertalig is.

In het kringleven komen we de internationale studenten weinig tegen. Worden zij onvoldoende bereikt door de kringen of hebben zij gewoon geen behoefte aan een kringleven? Deze vraag werd vorig academiejaar aan de hand van een enquête bij de eerstejaars gesteld door enkele studenten Social Sciences en leden van de ‘focus group student affairs’ (een groep die zich buigt over de behoeften van de internationale studenten op de campus, n.v.d.r.). Al snel bleek dat er wel vraag was om het kringleven open te trekken naar internationale studenten. Zo besloot de focusgroep in samenwerking met professor in de Communicatiewetenschappen Jan Loisen en teaching assistent Joke Matthieu een Engelstalige, meer laagdrempelige kring op te richten voor de Social Sciences, waarmee men vooral internationale studenten wil bereiken. Deze studentenvereniging kreeg de naam Brussels Association of the Social Sciences (BASS) en wordt dit jaar voorgezeten door Jonnick Fonke, tweede bachelorstudent Social Sciences.

BASS heeft geen doop en ook hun activiteiten zijn niet te vergelijken met die van facultaire kringen. Fonke: “Dit maakt het makkelijker voor de studenten om zich lid te maken en lid te voelen van onze kring.” De kring is sinds dit academiejaar actief en telt inmiddels al meer dan veertig internationale en Belgische leden. De wil van internationale studenten om deel te nemen aan het kringleven blijkt dus wel groot. Echter lijken weinig van de gevestigde kringen zich ervoor open te stellen. BASS hoopt in ieder geval binnen drie jaar volledig erkend te zijn door het Brussels Studentengenootschap (het overkoepelende orgaan voor alle studentenkringen op de VUB, n.v.d.r.) en zo een gelijkwaardige facultaire kring te worden.

Toch zijn er ook enkele van de vertrouwde kringen die dit jaar internationale studenten wisten te bereiken. Zo heeft Limburgia, de regionale vereniging voor Limburgse studenten, dit jaar ook enkele internationale studenten gedoopt. Aan het begin van het academiejaar bezocht de kring koten om zich voor te stellen aan potentiële schachten en hen uit te nodigen voor de ontmoetingsavond. Toen ze hierbij veel internationale studenten tegenkwamen hebben zij hen ook maar uitgenodigd. Als gevolg daarvan hebben zij al hun schachtenactiviteiten tweetalig georganiseerd. De taalbarrière bleek zelfs nooit een hindernis te zijn. “De schachten spreken altijd Engels wanneer de internationale studenten erbij zijn en bij cantussen zijn de internationale studenten vaak het luidst, al begrijpen ze niet wat ze zingen”, aldus Kaat Peeters, doopmeester van Limburgia. Deze kring is alvast fan van de diversiteit en hoopt in de toekomst internationale studenten te kunnen blijven betrekken, maar hoe zit het dan met de andere kringen? Zullen zij in de toekomst ook meertalig zijn of zullen er slechts enkele kringen zijn waarbij internationale studenten zich kunnen aansluiten?

Er zijn al redelijk wat stappen ondernomen op de VUB om de groeiende groep internationale studenten te betrekken bij de universiteit. Ze kregen een eigen platform waar ze hun stem kunnen laten gelden en ook de andere VUB’ers stellen zich vaker open. Toch hebben de meesten nog het gevoel dat er verbetering mogelijk én nodig is. “Het is een langzaam proces omdat het ook een mentaliteitswijziging van alle VUB’ers vergt”, zegt Carmen Mazijn, coördinator Internationaal binnen de studentenraad en lid van het ISP. “Internationalisering is meer dan enkel internationale studenten op je campus hebben, het gaat om verschillende groepen studenten met elkaar in contact brengen op een sociale, alsook academische manier.”