Tussen alle stapels fanmail die ik als befaamd onderzoeksjournalist dagelijks toegestuurd krijg, zitten af en toe ook interessante voorstellen voor nieuwe artikels. Primmetje S. van faculteit IR stuurde me het volgende:
“Lieve Zwanzer, door alle hekken en afsluitingen rond de werven op de VUB is mijn campuskot al drie weken geheel afgesloten van de buitenwereld. Mijn kotgenoten en ik houden onszelf in leven door spinnen en ratten te eten en regenwater te drinken. Kan jij niet eens uitzoeken wanneer al die werken nu eindelijk gedaan zijn?”
Wel Primmetje, je vraag wekte meteen interesse bij me op. Wantoestanden op bouwwerven zijn en blijven een zwaar onderschat probleem! Stoutmoedig als ik ben sprak ik dus af met enkele bouwvakkers die bereid waren om me anoniem te informeren over de problemen op de vele bouwplaatsen die onze campus rijk is. Onder het mom van een geleid werfbezoek kon ik deze heren ontmoeten. Mijn bewondering voor hun lef is groot. Vele aannemers en bouwheren houden niet zo van arbeiders die hun mond voorbij praten. De wildste verhalen doen hierover de ronde: bouwvakkers die op staande voet ontslagen worden, werknemers die voor de rechter worden gesleurd en zelfs aannemers die beroep doen op een boze tovenaar die de werkmannen verandert in theelepeltjes.
De werken op de VUB lopen meer vertraging op dan de gemiddelde trein in het station van Etterbeek. Al meer dan drie jaar wordt het campuslandschap overheerst door bouwkranen, afsluitingen en harige bouwvakkers. Deadlines worden niet gehaald en lijken vallen uit de stellingen. Wat is er aan de hand? Zwanzer sprak met enkele anonieme bouwvakkers.
“Wat de VUB met ‘duurzaamheid’ exact bedoelde was helemaal niet duidelijk. In de audit stond enkel dat ‘we ermee moeten kunnen stoefen bij de KUL en de UGent’”
Ralf
Zwemmen zonder zwembad
De eerste werf die ik bezoek is die van het zwembad. Dit gebouw had feitelijk al in oktober moeten opengaan voor het grote publiek. Maar wanneer ik begin november aan de poort stond bleek het zwembad helemaal nog niet af te zijn. Ge had mij daar moeten zien staan met mijn zwemzak! Tijd voor duidelijkheid.
Ik spreek de volgende dag af met een bouwvakker, laten we hem voor de gemakkelijkheid Ralf noemen, die mij op sluwe wijze in de bouwzone kan loodsen. Op de werf ziet alles er opmerkelijk goed uit. De bouwplaats oogt ordelijk; een radio zorgt voor wat sfeer en overal zijn stoere, gespierde binken ijverig aan het werk. “Allemaal schone schijn”, zegt bouwvakker Ralf. “Zo gaat dat met elk bezoek. Een uur geleden hebben ze alle lelijke werkmannen opgesloten in de WC-hokjes, zijn de stapels lege bierblikjes overgoten met een laag beton en werd elke bouwvakkersspleet zorgvuldig dichtgeplamuurd. Zo wordt de indruk gewekt dat er hier niets mis is. Laat u zich niets wijsmaken!”
Hoe komt het dat deze werf zoveel vertraging heeft opgelopen?
Ralf: “Goh, in de eerste plaats is er veel te laat aan de bouw begonnen. Aanvankelijk ging het complex namelijk nog veel groter worden. Ik heb gehoord dat het oorspronkelijke plan een zwemparadijs omvatte, met een 50-meterbad, een waterglijbaan en aanpalende thermische baden. Het idee werd toen door iedereen zeer positief onthaald. Zowel de studenten als het academisch personeel waren er geheel voor te vinden. Enkel een stel nijlganzen ging in protest omdat zij vonden dat hun leefgebied bedreigd werd. Een paar dagen voor we aan de werf zouden beginnen werd het plan plots geheel stopgezet. Niemand wist wat de reden daarvoor was. De plannen werden nadien hertekend en vanuit het rectoraat kwam nu ook de eis dat het zwembad het eigenzinnige karakter van de VUB moest weerspiegelen. Ik dacht toen bij mezelf: ‘Allez, we kunnen hier nu toch moeilijk een ballenbad neerzetten.’ Maar ze wilden blijkbaar een duurzaam zwembad. Alsof zwemmen in Brussel al niet duur genoeg is.”
Nadat de nieuwe plannen dan uiteindelijk werden goedgekeurd kwam er dan alsnog een kink in de kabel?
“De nieuwe plannen werden uitgevoerd en alles verliep zeer goed. In augustus besloten we om de eerste tests uit te voeren en het bad al eens te vullen. De resultaten van het schriftelijk examen waren veelbelovend, maar de praktijk bewees het tegendeel. Bij het vullen van het zwembad ontstonden er overal lekken en even later werd zelfs de hele structuur van het gebouw onstabiel. De schuld hiervan ligt feitelijk bij de VUB zelf. Ze wilden koste wat het kost een zwembad dat een toonbeeld werd van duurzaamheid en ook niet te veel mocht kosten. Wat ze met ‘duurzaamheid’ exact bedoelden was overigens helemaal niet duidelijk. In de audit stond enkel dat ze ‘ermee moeten kunnen stoefen bij de KUL en de UGent’. Wij zijn dus aan de slag gegaan met de meest goedkope duurzame materialen die we vonden. Ik had er eerlijk gezegd meteen mijn twijfels bij toen we het hele gebouw moesten opbouwen uit gerecycleerd karton, maar ja, ik word niet betaald om mijn mening te geven dus hield ik mijn mond.”
Wat moet er dan nu gebeuren?
“Dat is voor ons, de bouwvakkers, nog niet duidelijk. Een externe firma, De Bouwer NV, werd ingeschakeld om het probleem op te lossen. Hun zaakvoerder Bob had ons verzekerd dat hij het wel zou kunnen maken. Niet lang daarna hebben ze de samenwerking echter stopgezet. Ik weet er het fijne niet van, maar het had blijkbaar iets met drugs te maken. Het zou me niet verbazen: die man had intieme gesprekken met de bulldozer en de betonmolen en zat steeds te vertellen dat een listige vogelverschrikker hem tegenwerkte. Ik hoop dat er binnenkort meer duidelijkheid komt. We zijn het karton momenteel aan het vervangen door hout dat werd gekapt in het Amazonewoud met een duurzame zaagmachine op biodiesel. Hopelijk kunnen we bij de ontmanteling van de oude koten ook wat gratis asbest recupereren. Eens zien of er nog water ontsnapt als we het zwembad daarmee bekleden!”
“Oorspronkelijk waren de XY-gebouwen betonnen woonkazernes uit de Kuzuwurkese hoofdstad Zwerlesk”
Nikita
Kotensmokkel
Ralf wil me net rondleiden in het zwembad wanneer hij plots een telefoontje krijgt van de politie over een illegale slakkenkwekerij op zijn zolder. Hij vertelt me dat de rondleiding voor een andere keer zal zijn, waarop ik besluit de volgende werf te bezoeken, het XY complex. f. De werken aan het complex slerpt al lang aan, maar het begint er eindelijk goed uit te zien. Bij manier van spreken natuurlijk, het blijven stijl-, leven- en kleurloze barakken. De vensters zijn reeds geplaatst en de muren bekleed met zwarte tegels. Alles wijst erop dat we niet lang meer zullen moeten wachten op de opening. Toch? De tweede bouwvakker, die ik nu Nikita zal noemen, ontmoet me aan de op een kier geopende Herashekken. Nikita is afkomstig uit Kuzuwurkistan en spreekt bijgevolg enkel Kuzuwurbeers (of toch een oostelijk dialect ervan). Gelukkig heb ik ooit nog het keuzevak ‘Voornaamste talen uit fictieve ex-sovjetstaten’ opgenomen en kan ik me inmiddels aardig verstaanbaar maken.
Voor dit complex werden al zo veel verschillende openingsdata geopperd dat ik de tel ben kwijtgeraakt. Wat loopt er toch allemaal mis?
Nikita: “Dat mag het grote publiek eigenlijk niet weten. Het probleem is dat als dit uitlekt, verschillende vooraanstaande figuren uit de wereld van de bouw in de problemen kunnen komen. U hoort de mensen waarschijnlijk wel eens klagen over werknemers uit lagelonenlanden die, net zoals ik, naar dit land worden gehaald om de arbeidskosten te drukken. Niemand weet echter dat dit slechts een façade is. Al sinds een aantal jaar worden oude gebouwen uit slavische landen goedkoop opgekocht door westerse bouwheren. Deze worden dan ontmanteld en heropgebouwd in West-Europa, waar de cliënten ze kopen als zijnde nieuwbouw. Hetzelfde geldt dus ook voor de gebouwen van het XY-project. Oorspronkelijk waren dit betonnen woonkazernes van onze hoofdstad Zwerlesk gedurende het Sovjettijdperk. Die werden hier dan drie jaar geleden aangekocht door een aannemer in opdracht van de VUB. Ze hebben daarvoor ongeveer anderhalf miljoen Pnarfk betaald, omgerekend is dat ongeveer 241 euro. De gebouwen werden stukje per stukje naar België getransporteerd per vrachtwagen en dat is niet zonder risico. Het regime is niet blind voor het feit dat de Kuzuwurkeesre steden kleiner en kleiner worden en een algemeen verbod op de uitvoer van onroerend erfgoed uit Kuzuwurkistan is streng verboden. De stukken van dat gebouw moeten dus worden verstopt bij elk transport. Die ladingen zijn zeer uiteenlopend. Ik heb zelfs gehoord dat ze de halve parkeergarage hebben verstopt in een vracht van varkens. Soms loopt het echter mis en wordt de smokkel ontdekt. Daarom dat de Kultuurtoren veel minder ver gevorderd is dan de rest van de gebouwen. Een aantal cruciale delen werden namelijk in beslag genomen aan de Kuzuwurkeese grens. Het was dan ook niet zo’n goed idee om die te verstoppen in een lading cocaïne, bestemd voor de haven van Antwerpen.”
Valt het dan niet op dat die gebouwen geen echte nieuwbouw zijn?
“Nee, want de oorspronkelijke betonnen gevels worden verborgen onder van die zwarte tegels. Her en der wordt dan ook zo’n glazen uitstulpingkje gebouwd, waardoor ze het naar de buitenwereld toe kunnen verkopen alsof het een gloednieuw bouwproject is.”
En u wilt natuurlijk proberen om dit onrecht uit de wereld te helpen?
“Ik? Neen, integendeel! Ik maak zelf deel uit van de smokkel. Graag had ik via deze weg wat reclame gemaakt voor deze handel. We hebben laatst een enorme tegenslag te verduren gehad. De VUB had het voormalig olympisch zwambad van Pworokosovotesk aangekocht, maar ons experiment om het transport ervan via helikopter te doen is boven de Zwarte Zee faliekant afgelopen, daarbij is veel geld verloren gegaan. Daarom: als jullie graag een nieuw redactielokaal willen voor de Moeial wil ik daarvoor wel een prijsje maken.”
U leest het beste lezers. Veel verbetering in de huidige situatie is niet in zicht. Met de bouw van ons gloednieuwe redactielokaal zal er zelfs nog een werf bijkomen! Tot 24 mei 2019 zal het grootste deel van de campus ontoegankelijk zijn voor de studenten (tenzij er iets misloopt bij het transport natuurlijk, Nikita ging eens experimenteren met wieltjes onder het gebouw te plaatsen). De bouwwerven zijn stoorlijk en langdradig, maar bieden u in elk geval één groot voordeel: een excuus om te laat in de les te komen.
0 Comment