“Het is de schuld van onze eigen populatie dat er niet meer kandidaten opkomen”

Een interview met de voorzitter van de studentenraad Isabeau Hufkens.

Wat was uw hoogtepunt van het vorige semester? 
Isabeau Hufkens: “Het feit dat we een beleidsplan hebben opgesteld en er in geslaagd zijn alles al uit te werken of in gang te zetten. Begin vorig jaar zijn we met een kartonnen bord op de esplanade gaan staan en iedereen kon daar iets op schrijven. Als je ziet wat we nu allemaal gedaan hebben, is het leuk daaraan terug te denken. We hebben al redelijk veel verwezenlijkt, gaande van lockers op de campus tot de beroepsprocedure die van vijf naar zeven dagen is opgetrokken.”

Wat wilt u absoluut nog bereiken dit academiejaar?
“Een groot project is de loungebar. Er mist op de campus een soort van bar waar studenten op een betaalbare manier iets kunnen gaan drinken. Drie euro voor een warme chocolademelk in de Opinio of het Complex noem ik geen studentenprijzen. De enige plek waar je kan zitten zonder te consumeren is de resto en die is nu al overvol. Er moet een plaats zijn die zowel als ontspannings- als ontmoetingsruimte kan dienen. Er zijn ook studenten die gewoon op zoek zijn naar andere mensen om te leren kennen. Ook de barrière met de internationale studenten kan zo gemakkelijker overbrugd worden. Het idee is dat die bar door studenten zelf wordt uitgebaat. Zo kunnen we de prijzen laag houden en kunnen studenten zelf met initiatieven komen. Er is een meisje dat in de regen en de koude individueel geld inzamelt voor vluchtelingen. Ik vind dat prachtig, maar er mist een platform waar zulke initiatieven kunnen plaatsvinden. Bovendien denk ik dat veel studenten het positief zouden ervaren als ze weten dat van de 1,5 euro voor een drankje een deel van dat bedrag terugvloeit naar de studenten. Momenteel hebben we een werkgroep met verschillende ervaren mensen opgericht. Deze werkgroep gaat voor de praktische uitwerking. Er zijn natuurlijk nog andere projecten zoals waterkraantjes en een broodautomaat op de campus. Dat zijn dingen die we nog willen doen.”

Quotum

Vorig semester werd er in de studentenraad gediscussieerd om het quotum om verkozen te worden te verlagen van 25% naar 20%. Is dat genoeg om representatief te zijn?
“In andere instellingen is het slechts 10% en zij zeggen ook dat het waanzin is om 25% te verlangen. Is dat representatief? Ja en nee. In feite zou iedereen moeten stemmen zodat je volledig representatief bent, maar dan moet je al een stemplicht invoeren en daar zijn we tegen. Toch hebben vorig jaar 5000 studenten gestemd. Dat is niet weinig en dus zijn we zeker representatief. Je hebt dan soms het debat dat als er maar twee kandidaten voor twee plaatsen zijn… het is de schuld van onze eigen populatie dat er niet meer kandidaten opkomen.”

In hoeverre beschikken de leden over dossierkennis en knowhow van de VUB?
“In mei wordt de volgende raad verkozen en die gaat dan in september op weekend. Dat is allemaal vrij laagdrempelig, maar wel essentieel om je team goed te leren kennen. Dan is er ook een opleidingsweekend van de VUB zelf. Daar leer je hoe de begroting wordt opgesteld, hoe je bestuurt en zo van die dingen. Dat is echt ‘opleiding-opleiding’. Maar natuurlijk word je er langs een kant gewoon ingesmeten. Je leert het door te doen en er mee bezig te zijn. Zolang je geen voorzitter bent, moet je niet van alles gedetailleerd op de hoogte te zijn. Ik verwacht van mijn mensen niet dat ze het OER (Onderwijs- en Examenregelement, nvdr) van buiten kennen. Ik verwacht dat wel van mijn coördinator onderwijs.”

De obligatielening van de VUB heeft veel commotie veroorzaakt. De kritiek kwam niet enkel op de daadwerkelijke lening, maar vooral op het feit dat studenten het moesten lezen in de media. Welke rol speelt de studentenraad hierin?
“Je kan dat op twee manieren bekijken. Je hebt de obligatielening en die is vorig jaar in de Raad van Bestuur goedgekeurd. Daar zaten toen acht studenten in en dus is er inspraak geweest. Vervolgens heb je de beursgang zelf en dat wist ik zelf pas een paar dagen op voorhand. In principe heeft dat geen effect op de universiteit. Studenten moesten het in de media lezen? Ja en nee. Ik heb daar een dubbel gevoel bij. Het is in de Raad van Bestuur besproken en in de studentenraad. Als je erover mee wil babbelen, kom dan naar de studentenraad zou ik zeggen.”

Het initiatief moet dus van de studenten komen? Veel studenten weten zelfs niet dat die vergaderingen openbaar zijn.
“De media heeft het verkocht zoals de media nu eenmaal hun nieuws verkopen. In principe is er niets vreemd aan die obligatielening. Ik vind het zelfs goed omdat zo bijvoorbeeld de prijzen van de koten laag blijven. Ik kan dat als voorzitter alleen maar toejuichen. Dat het dan op de beurs kwam…Als je een obligatie verkoopt en iemand wil zijn geld terug hebben kan dat moeilijk worden. En nu kan hij die bijvoorbeeld doorverkopen. Of we dat nu aan Fientje of aan Jantje terugbetalen maakt in principe voor een universiteit geen verschil.”

Het is natuurlijk een opmerkelijke trend. Is het een bewuste weg die de VUB inslaat en misschien ook een signaal naar de overheid toe?
“Het heeft niets te maken met het feit dat we geen geld krijgen van de overheid. Kijk, als je een huis wil bouwen, ga je ook een lening aangaan. Het bedrag wat we nu van de overheid krijgen voor infrastructuur is niet eens genoeg om het te onderhouden, laat staan om een kotenpark of cultuurtoren neer te zetten. Dat is op zich een schande en investeren in onderwijs en onderzoek is zo belangrijk. Maar je moet dat van elkaar loskoppelen.”

Foute communicatie

Knelt daar het schoentje? Het feit dat studenten denken dat de VUB aandelen verkoopt. Dat was de oorspronkelijke vraag: er wordt niet gecommuniceerd met de studenten. 
“Als ik met studenten ga samenzitten en vraag wil je een kot aan 300 of 450 euro per maand hebben. Wat gaat het antwoord zijn denk je? Dat gaat geen debat zijn. Het merendeel gaat kiezen voor de 300 euro. Het is inderdaad niet goed gecommuniceerd, maar dat is de fout van de media. De schuld op de VUB steken vind ik een beetje moeilijk. Als je die koppen van de artikels zag: ‘VUB gaat de beurs op’…”

De dienst Marketing en Communicatie van de VUB heeft dat de dag zelf ook op Facebook gepost.
“Daar kan je je natuurlijk vragen bij stellen en ik vond het ook jammer dat ik maar een aantal dagen op voorhand op de hoogte werd gebracht. Maar het maakt eigenlijk niets uit. De commotie is een opgeblazen iets. De VUB wou naar buiten komen met iets nieuws. Ik had het anders gecommuniceerd als in: ‘Wij houden koten betaalbaar’. Maar om daarom nu de VUB de oorlog te verklaren? Zou er een obligatielening aangegaan zijn om sauna’s voor proffen te bouwen, ja dan zou ik daar niet mee akkoord gegaan zijn.”

Is de VUB een democratische universiteit?
“Alles wordt beslist op het niveau waar het thuis hoort en alle spelers zitten ook op elk niveau.  Soms worden beslissingen van boven genomen en dat is logisch omdat die beslissingen daar thuishoren. Een kok in de resto gaat niet over de visie van vijf jaar debatteren omdat dat zijn taak niet is. Hij heeft inspraak en kan stemmen op zijn personeelsverantwoordelijke. Iedereen heeft zijn plaats. Ik vind dat we een zeer democratische universiteit zijn en ik merk dat de inspraak geapprecieerd wordt. Natuurlijk zitten er altijd ergens conservatieven tussen waarvan je denkt dat ze een emmer water over hun hoofd gekapt moeten hebben. Je kan niet altijd alles op microniveau beslissen. Dat zou totaal onoverzichtelijk zijn.”

De faculteit Letteren en Wijsbegeerte (LW) blijft het zorgenkindje van de VUB met werkgroepen en dossiers in de zomer. Wederom vallen studenten uit de lucht.  
“LW heeft alles te maken met het allocatiesysteem. Dat bepaald hoeveel geld een faculteit krijgt afhankelijk van allemaal factoren zoals het aantal studenten. Dan is het aan de faculteiten zelf om te beslissen waaraan ze dat geld geven. De faculteit heeft beslist om Latijn af te schaffen. Dat is hun beslissingsbevoegdheid. Het gaat hand in hand: krijg je minder geld, dan zal je moeten besparen. Het komt dus steeds terug op dat allocatiemodel. Dat doet mensen nadenken over hoe met geld om te gaan en te zorgen voor efficiëntie. Maar wat gebeurt er als een faculteit op zwart zaad zit? Soms kan je niet meer besparen. Dat Latijn is verdwenen, is een verlies voor onze maatschappij. Maar om een goede beslissing te kunnen nemen heb ik cijfers nodig: als het zoveel kost dat andere richtingen in gevaar komen… je hebt een breder kader nodig. Feit is dat studenten in de opleidings- en faculteitsraden zitten en daar worden zulke beslissingen gemaakt.”

Wij herformuleren: in het LW-dossier werd er maar sporadisch teruggekoppeld naar studenten en dat op een moment dat er nauwelijks studenten waren. 
“Ja en nee. Dit is een beetje moeilijk voor mij omdat het voor mijn tijd was en ik dus niet op de hoogte ben in hoeverre de studentenraad toen op de hoogte pas. Zou het nu voorvallen, zou ik zeggen: dat moet in de opleidings- en faculteitsraad besproken worden. Wij kunnen niet aan micromanagement doen, dan zouden we alles doen. Ik hoop dat studenten in die raden zijn komen opdagen. Als ze er niet zijn, worden studenten ook niet vertegenwoordigd.”

Het laatste thema is dat van de vluchtelingencrisis. Welke rol heeft de studentenraad daarin gespeeld? 
“Wij hebben een oproep gedaan: hoe kunnen we de vluchtelingen ondersteunen? Wij hebben samen gezeten met vice-rector Studentenbeleid, MarCom en coördinator Koen van Den Abeele. Het idee was om een platform op te zetten dat langs twee kanten werkt: mensen met initiatief kunnen er posten en mensen die iets willen doen maar niet weten wat kunnen dat ook. Die drempel wilden we overbruggen en dat is wat mensen soms nodig hebben. Ik ben persoonlijk heel blij dat vluchtelingen nu ook kunnen studeren aan de VUB. Dat is heel goed voor de integratie. Ook het feit dat we Engelstalige opleidingen hebben en lessen Nederlands en Engels aanbieden is een zeer goede zaak. Ik vind dat de VUB er super op gereageerd heeft en ik hoop dat andere instellingen dat ook gaan doen.”

Wat vind u van de rectorkandidaten? 
“Ik ben heel blij dat het vrouwen zijn, dat kan de universiteit nog eens gebruiken. Het zijn twee sterke vrouwen met elk hun talenten en capaciteiten. Ik ben benieuwd hoe het debat zich gaat evolueren.”