In het jaar 2035…

De academische opening. Dit jaar geen traditie: geen aula Q in Etterbeek en ook geen witte tent. Wel studenten en personeel die, gehuld in fluovestjes en regenjassen, met de fiets richting het centrum van Brussel trokken. Kunstencentrum Bozar was dit jaar de setting van de academische opening van de Vrije Universiteit Brussel. Achteraf dronk men cava in het ontmoetingscentrum Square.

Het was een academische opening van formaat met veel video’s door en voor studenten. Ook werd er veel aandacht besteed aan We Are Paris, de klimaatactie van de VUB die toewerkt naar de klimaatconferentie in Parijs in december 2015. Muzikaal werd alles aan elkaar geknoopt door de popgroep Dez Mona.

Het voelde alsof we in de cinema zaten: een donkere Henri Leboeufzaal, zachte zeteltjes, veel lichtjes en rook. Ondanks de regen en de verplaatsing naar het centrum van Brussel, was de zaal goed gevuld. Paul Dujardin, CEO van Bozar, mocht de aftrap nemen. Hij focuste vooral op de raakpunten tussen kunst en wetenschap en benadrukte de financiële en administratieve druk op fundamenteel onderzoek. Dujardin was een van de weinigen die een kritische ondertoon in zijn speech aandurfde.

Els Consuegra, ondervoorzitter van de Raad van Bestuur, benadrukte dat de VUB diversiteit niet schuwt, maar valoriseert. En dat je op deze universiteit geen “ivoren torens kan vinden, maar dat je aan de right side of history

Ook de voorzitter van de Studentraad, Isabeau Hufkens, mocht de zaal toespreken en richtte zich aan de minister van Onderwijs, Hilde Crevits, met de raad dat de politiek haar energie niet moet verspillen aan het ontwikkelen van toelatingsproeven, maar eerder moet investeren in goede studiebegeleiding. Yvette Michotte, vicerector Onderwijs, lichtte daarna de onderwijsvisie van de VUB toe met de vijf pijlers die een aanpak garanderen, waar de student centraal staat.

“Geen ivoren torens aan de VUB”

Els Consuegra

Zal de universiteit in 2035 nog maatschappelijk relevant zijn? “Het is een en/en verhaal: een universiteit moet de maatschappij dienen, maar ook het bedrijfsleven vooruit helpen.

We evalueren naar een samenlevingsmaatschappij en interdisciplinariteit is daar een belangrijk aspect van. We moeten inzetten op speerpuntdomeinen en dat is een verhaal van middelen. Je moet topwetenschappers aan je kunnen binden, zoals in het voetbal met internationale transfers: het is een vraag van de financiering. We hebben externe financiering en grote sponsors kunnen aantrekken. We willen niet enkel afhankelijk zijn van de overheid en dat aandeel zal in de toekomst nog meer afnemen. Het is die weg die we hebben ingeslagen en die we nu verder moeten zetten.”

De Knop benadrukt ook de toenemende internationalisering van onze maatschappij en dat de VUB zich hieraan moet aanpassen. “Er moeten meer Engelstalige opleidingen komen. De Nederlandse taal is een belangrijk punt op de VUB: toen en nu, maar het Engels zal langzaam maar zeker de belangrijkste taal worden. Die meertaligheid is een troef van de VUB.”

De rector concludeert dat de VUB nog zal nog bestaan in 2035. Digitaler, financieel sterker, interdisciplinair en kleurrijker; om maar een aantal adjectieven op te noemen. “Studenten zullen welkom zijn van Aalst tot Aleppo. We zijn optimistischer dan ooit. De VUB doet het uitstekend, ondanks de moeilijke sociale en economische situatie.”

Eddy Van Gelder, voorzitter van de Raad van Bestuur, sloot de opening af.

Met veel cijfertjes benadrukte Paul De Knop hoe goed de VUB het wel niet doet: meer studenten, meer doctoraten en meer personeel. Meer, meer, meer. Financieel zijn we niet meer zo afhankelijk van de overheid. We staan ook op nummer 194 in de QS World University Rankings en we zijn niet bang voor het instellingsreview in 2016. Jammer dat de focus vooral lag op een toekomst die niet meer in de handen zal liggen van deze rector en zijn team. Misschien zou het net in deze speech belangrijk geweest zijn om te focussen op wat er dit jaar nog allemaal staat te gebeuren in plaats van een utopisch beeld te schetsen van een universiteit die het wel degelijk moeilijk heeft. Maar het is dan ook wel eens leuk om jezelf in de bloemetjes te zetten.

2035

Het is de laatste speech van Paul De Knop als rector en hij opent met een luid onthaalde quote: “Vandaag, morgen en overmorgen: de VUB is alive and kicking. Wat anderen daar ook van mogen denken.” Een niet zo subtiele verwijzing naar de opmerkingen van de Leuvense rector Rik Torfs de dag voordien. Er zijn veel nieuwe zaken aan de VUB: het nieuwe keuzevak ‘Redelijk Eigenzinnig’, een nieuw magazine ‘Henri’ en een verzekerde toekomst.

Ondanks een intens jaar dat ons nog te wachten staat waagde Paul De Knop het om in de toekomst te kijken. Hij beantwoordt een aantal vragen voor ons. We voorspellen het jaar 2035: zal de VUB dan nog bestaan? “De digitalisering valt niet te stoppen en de VUB beseft dat de toekomst al begonnen is. De VUB wil mede de motor zijn van de digitalisering. Doen alle universiteiten dat?” Dat weet De Knop niet, maar de VUB in ieder geval wel.

“De VUB is alive and kicking”

Paul De Knop

0 Comment