Studentenraad en VUB gingen samen op zoek naar transparante aanduidingsprincipes voor studentenvertegenwoordigers in opleidingsraden. De aanstelling van de vele tientallen studenten in deze organen liep begin dit academiejaar immers niet van een leien dakje.
Van alle geledingen waarin de student inspraak wordt verleend, staat de opleidingsraad het dichtst bij de student. Studentenvertegenwoordigers krijgen er medezeggenschap over de concrete inhoud en vorm van de opleiding, worden geconsulteerd bij programmawijzigingen en bewaken de kwaliteit van de opleiding. Vorig academiejaar zette een decretale wijziging de boel echter op stelten. Studenten dienden structureel betrokken te worden in hun opleidingsraden. Een derde van het totaal aantal stemgerechtigde opleidingsraadsleden moet voortaan student te zijn.
Stuvers verkiezen stuvers
De spoed waarmee het decreet in beleid moest worden omgezet, zorgde voor bestuurlijke chaos. De vele opleidingsraden houden er immers sinds jaar en dag onderling erg verschillende tradities op na om studentenvertegenwoordigers aan te duiden. De aanduidingsprocedure centraliseren leek de enige oplossing. Kandidaturen zouden voortaan per opleidingsraad worden voorgelegd op de eerstvolgende plenaire vergadering van de Studentenraad, die de finale zeggenschap kreeg over de aanduiding van studentenvertegenwoordigers in de opleidingsraden.
De Studentenraad hoopte zo afgevaardigden in de opleidingsraden meer te kunnen betrekken en te zorgen voor een betere informatiedoorstroming tussen de verschillende raden. Het Departement Studentenbeleid wilde op haar beurt vooral de opleidingsraden verlossen van de zorgelijke procedures. De centralisering verliep echter niet van een leien dakje. Voorzitters van verscheidene opleidingsraden bleven vasthouden aan de eigen selectieprocedures. Ze bleken niet op de hoogte te zijn van de nieuwe bevoegdheid van de Studentenraad. Zo kreeg de Studentenraad opeens via twee parallelle kanalen kandidaturen voor de opleidingsraden toebedeeld. In de hoop het kluwen te ontwarren, besliste de Studentenraad voorrang te verlenen aan dubbele kandidaturen die zowel centraal als decentraal via de opleiding werden ingediend. Een noodgreep.
Willekeur
Daarmee waren de problemen echter niet van de baan. “Niet in alle opleidingsraden verliep de decentrale aanduidingsprocedure perfect”, weet Els Robbrecht, afdelingshoofd Studentenbeleid. In verscheidene opleidingen besloot de voorzitter op eigen houtje studenten te benaderen met het verzoek om zich kandidaat te stellen. Andere studenten werden daarbij echter niet op de hoogte gesteld van die mogelijkheid. Sommige opleidingen duidden zelfs studenten aan zonder zij zich kandidaat hadden gesteld, noch waren zij op de hoogte van hun aanduiding. De samenstelling van een representatieve, diverse en kritsche opleidingsraad werd zo overgelaten aan de goodwill van de voorzitter. Wat te denken, bijvoorbeeld, van een opleidingsraad van een Engelstalige studie zonder internationale studenten?
Het gebrek aan transparantie hield daar echter niet op. Als vanouds worden amper voldoende kandidaten aangetrokken om alle vacante studentenzitjes in de opleidingsraad te vullen. Dat is goed nieuws voor de Studentenraad: deze dient de mandaten dan slechts pro forma te bekrachtigen. Wanneer er echter meer kandidaten dan mandaten zijn, was de Studenraad dit academiejaar afhankelijk van het advies van voorzitter van de opleidingsraad. De Studentenraad besliste vervolgens op basis van dit advies welke student het mandaat mocht kreeg toegewezen. Kandidaten die door hun opleidingsvoorzitter negatief geadviseerd werden bij de Studentenraad, kregen echter op geen enkel moment de mogelijkheid om zich te verdedigen tegenover dit oordeel. Ook hier dreigde willekeur.
Het gemotiveerde advies van de voorzitter van de opleidingsraad liet daarenboven vaak te wensen over. Soms werd zelfs helemaal geen advies meegegeven, waardoor de Studentenraad zelf moest oordelen op basis van de vaak gebrekkig opgestelde motivatiebrieven van de kanditaten. Een studentenraadslid liet zich tijdens de plenaire vergadering ontvallen dat de Studentenraad meermaals selecteerde op basis van een leuke naam of fijne café-ervaringen met de kandidaat in kwestie.
Opleidingsraad versie 2.1
Studentenraadsvoorzitter Jonathan Hooft bekende in een eerder interview dat de Studentenraad inderdaad “willekeurig aan het benoemen was”, maar maakte zich sterkt dat na een evaluatie, de volgende aanstelling beter zou verlopen. Deze nieuwe principes werden voorgesteld op de plenaire vergadering van de Studentenraad in april.
Decentrale kandidaatstellingen via de opleidingsvoorzitter worden nu definitief ontmanteld. Voortaan zal elke kandidaat-vertegenwoordiger voor een opleidingsraad zijn kandidatuur centraal moeten indienen via My.VUB. “We willen faciliterend optreden naar de opleidingsraden toe”, verduidelijkt Robbrecht. “We nemen de praktische organisatie uit handen om te vermijden dat opleidingsraden zelf allerhande applicaties bouwen om kandidaat-stuvers te verkiezen.” Faculteiten of opleidingen die er sinds jaar en dag in slagen om via eigen democratische procedures eerlijke opleidingsraden samen te stellen, zijn dus genoodzaakt om afstand te nemen van hun tradities. De slechte leerlingen van de klas ontsnappen aan een herhaling van hun rampenparcours. “Dit ontslaat opleidingen echter niet van de plicht om zelf initiatief te nemen in de zoektocht naar kandidaten en hen te motiveren”, benadrukt Robbrecht.
Elektronische verkiezingen
Verder werd in het initiële voorstel niet getornd aan de macht van de voorzitter. De Studentenraad bleef, indien er meer kandidaturen dan mandaten waren, immers lippendienst bewijzen aan het gemotiveerde advies van de voorzitter om een keuze te maken tussen de verschillende kandidaten. Dit stemde enkele studentenraadsleden tot groot ongenoegen. Bij een overschot aan kandidaten zouden enkel elektronische verkiezingen een garantie bieden op de democratisch gedragen aanduiding van kandidaat-opleidingsraadsleden. En zo geschiedde. Robbrecht: “ICT sleutelt momenteel aan een ondersteunend softwarepakket. Ik heb er vrij goede hoop op.”
De verkiezingen voor studentenvertegenwoordigers in opleidingsraden komen hierdoor echter onder een erg strak tijdschema te staan. Kandidaturen moeten voor het einde van de tweede week van het academiejaar ingediend worden. Studenten zouden vervolgens slechts gedurende enkele dagen hun stem kunnen uitbrengen. Eind oktober dient de samenstelling van de opleidingsraden immers vast te staan. “Bijzonder oncomfortabel”, vindt Robbrecht dat.
0 Comment