Langer studeren is meer betalen

Het was afgelopen jaar eerder een zeldzaamheid: de Studentenraad die zich lijnrecht tegenover de instelling positioneerde. Het was echter goed hommeles toen de universiteit probeerde om studenten met een tekort aan leerkrediet tien euro per studiepunt meer te laten betalen om zich te mogen inschrijven. Voornamelijk het ontbreken van een aparte regeling voor beursstudenten zette kwaad bloed.

Leeg rugzakje

De maatregel verdient wat uitleg. Wat heeft de universiteit nu eigenlijk beslist? De nieuwe regeling heeft alles te maken met het systeem van het leerkrediet in Vlaanderen. Dat systeem meet de studievoortgang van studenten, maar kan heel complex worden voor studenten met flexibele studietrajecten.

Concreet werkt het als volgt: elke student start met een ‘rugzakje’ van 140 studiepunten. Per studiejaar zet je er gemiddeld zestig in. Slaag je in je eerste jaar voor alle vakken? Dan krijg je de zestig ingezette studiepunten dubbel terug. Na het behalen van je bachelor- en je masterdiploma, gaan er telkens punten af.

Voor modelstudenten geen vuiltje aan de lucht, maar bij studenten die vakken meenemen, een jaar verspelen in een ‘verkeerde’ richting en hun examens niet afleggen, kan het zakje soms leeg raken. Ook studenten die meerdere masters of bachelors doen en daarbij misschien niet altijd het modeltraject hebben aangehouden, kunnen aan het einde van de rit achterblijven met een tekort aan leerkrediet. Voor deze studenten is het dus betalen geblazen, willen ze hun opleiding nog afmaken.
Een voorbeeld: heb je nog maar tien punten over in je rugzak, terwijl je nog twintig punten van je master moet halen, dan betaal je dus voor de tien resterende studiepunten in totaal honderd euro bovenop je reguliere inschrijvingsgeld. Het bedrag kan zo al snel flink oplopen.

Hoeveel studenten er dit jaar moeten bijbetalen, is nog niet bekend. Wel denkt de universiteit al na over de facturatie van de bijkomende studiekosten. Vicerector Studentenbeleid Viviane Jonckers legt uit: “In de meeste gevallen krijgen studenten een basisfactuur voor het vaste bedrag en later de facturen voor de inschrijving op vakken. We zijn nog aan het bedenken wat de meest optimale timing is om de factuur voor de tien euro te sturen. Doe je dat te vroeg, dan zijn er veel na-factureringen. Ben je te laat, dan verwacht de student de extra kosten niet meer.”

Welkom bij de club

De VUB is niet de enige universiteit die studenten met onvoldoende leerkrediet extra laat betalen. Aan de KU Leuven en de Universiteit Hasselt tel je ook tien euro extra neer.

Anders dan de KU Leuven neemt de VUB geen specifieke bepaling voor beursstudenten met te weinig leerkrediet op in het Onderwijs- en Examenreglement. De wetgeving bepaalt namelijk een ander decretaal maximumbedrag dat een instelling bijkomend aan beurs- en bijna-beursstudenten mag vragen. De Vlaamse overheid bepaalde dat bijna-beursstudenten maximum 5,4 euro per studiepunten mogen bijbetalen. Voor beursstudenten is dat slechts 0,70 euro per studiepunt. In Leuven betalen beursstudenten zelfs geen bijkomend studiegeld. Ook de VUB zal zich aan deze wetgeving moeten houden.

Groener gras bij de buren?

Toch zijn er ook heel wat universiteiten die een ander beleid hebben. De wetgeving bepaalt immers enkel maximumbedragen, maar instellingen mogen evengoed beslissen om helemaal geen extra studiekosten aan te rekenen. In Antwerpen en Gent gaan ze anders te werk. Daar wordt een student met onvoldoende leerkrediet in principe geweigerd, behalve als de student in kwestie een bachelor of master afgerond heeft en nog een aansluitende opleiding wil volgen. Dan mag je verder studeren zonder extra studiekosten. Kristaan Versluys, onderwijsdirecteur van de UGent, verduidelijkt: “In de bachelor geldt bij wijze van spreken het principe ‘op is op’. Zonder voldoende leerkrediet is inschrijving niet meer mogelijk. Studenten kunnen uiteraard wel tegen zo’n beslissing in beroep gaan.”

Voor studenten die al een bachelor- of masterdiploma hebben behaald, is het een ander verhaal in Gent. Versluys: “Die studenten kunnen zich wel inschrijven voor een aansluitende opleiding. Daar hoeven ze geen verhoogd studiegeld voor te betalen, omdat we ervan uitgaan dat er voldoende studievoortgang bewezen is omdat de student al geslaagd is voor de voorgaande opleiding. Wij kiezen ervoor om geen extra kosten aan te rekenen omdat we niet zouden willen dat meer vermogende studenten met onvoldoende krediet zich wel nog zouden kunnen inschrijven en de minder vermogende student niet.”