Theater: Met voorbedachten rade

Ik geef het eerlijk toe: soms wil ik gewoon zeuren, ongeacht de omstandigheden. Neem nu een theatervoorstelling met bekende acteurs – wat in wezen niet meer betekent dan dat ze met hun kop op televisie komen. Zo’n voorstelling is meestal uitverkocht, wat tot algehele woede leidt in het binnenste van mezelf. Woede die ontstaat uit de onrechtvaardigheid tegenover de theatergezelschappen zonder bekende koppen, die doorgaans een even puike voorstelling neerzetten voor een halflege zaal.

De zaal is halfvol

Lazarus brengt intussen Met voorbedachten rade op de planken. Günther Lesage, Ryszard Turbiasz en Joris Van Den Brande, vast meubilair van het theatercollectief, vroegen voor dit stuk Dirk Van Dijck mee op tournee. Alleen al vanwege die fantastische keuze zie ik in mijn imaginaire glazen bol een volle zaal een staande ovatie geven. Niet alleen is Van Dijck amper van het televisiescherm weg te slaan (Eigen Kweek, Quiz me Quick, Crème de la Crème, Het Eiland, …), hij blijkt ook steeds een meerwaarde voor elk programma waar hij in opduikt.

Voor hooggespannen verwachtingen alvast een welverdiende 10. Nog net voor het licht dooft, merk ik toch een ontevredenheid in mezelf. Ondanks deze schitterende namen is de zaal – begrijpe wie kan – toch niet uitverkocht. Ik geef het eerlijk toe: soms wil ik gewoon zeuren, ongeacht de omstandigheden.

Moordmysterie

Het verhaal de met oorspronkelijke titel A Premeditated Crime (1928) is van de hand van de Poolse auteur Witold Gombrowicz. Een rechter van instructie, schitterend neergezet door Van Dijck, bezoekt een oude vriend om een erfeniskwestie te regelen. Hij komt echter in een huis terecht waar het gezin zich vreemd gedraagt. Niet veel later beseft hij ook waarom: de heer des huizes is de nacht voordien overleden. Het lijdt geen twijfel dat de man op een natuurlijke wijze aan een hartstilstand is overleden, maar in een licht psychotische toestand meent de rechter dat de man gewurgd is. Wurgsporen rond de nek ontbreken, maar de rechter blijft niet aflatend zoeken naar de dader van de wurgpartij. Die vindt hij uiteindelijk en zoals dat een goede recensent betaamt, verklap ik uiteraard de uitkomst van het moordmysterie niet. Dat de zoon zich wat vreemd gedraagt, is puur toeval. En nu zwijg ik …

Voor wie het nog niet duidelijk was, het stuk is uiteraard een parodie op de klassieke whodunit. Geen moord, maar een speurder die met een wantrouwige blik elk teken van verdriet bij de familie als sluitend bewijsmateriaal percipieert. Interessant? Het uitgangspunt is dat zeker wel, maar toch slaagt de voorstelling er niet in om tot het einde te boeien. Een paar hilarische scènes springen eruit, met op kop de scène waarin er een vermeende doorbraak in het onderzoek wordt bereikt. De uitzinnige vreugdetaferelen die erop volgen, moet u gewoonweg gezien hebben. Het verhaal viel echter te licht en te voorspelbaar uit. Het net niet kluchtige theaterspel zorgde weliswaar geregeld voor een lachje, maar de spanning ontbrak. Scènes werden te lang gerekt en slaagden er niet in om de aandacht van het publiek vast te houden. De ironische knipoog naar de populaire detectiveliteratuur werd bovendien net te weinig in de verf gezet.

Psychische moord

Wanneer de rechter van instructie in de spotlight kwam te staan en het begin van wat een ijzersterke monoloog zou worden, afstak, kreeg het publiek eindelijk waar voor zijn geld. Wanneer een hart het begeeft en er geen sporen van geweld zijn, dan gaat het om een innerlijke misdaad, een psychische moord. Daar kwam het op neer, maar dan poëtischer en pakkender op scène gebracht. Krop in de keel en een prachtig moment om een buiging in te zetten, zou je denken.

Het einde bleek echter nog niet in zicht, hoewel de rest van het stuk voornamelijk als overbodig bestempeld mag worden. Die mening werd door het publiek gedeeld, want hier en daar schoven wat mensen ongeduldig op hun stoel. Ik hoor het u al denken: wat had dat gegeven in een uitverkochte zaal? De hamvraag is misschien ook wel of deze voorstelling uitverkochte zalen verdient. Een moeilijk te beantwoorden vraag, maar het kan wellicht geen kwaad om zelf een kijkje te gaan nemen.

Lazarus toert nog rond met de voorstelling tot 10 mei 2014. Klik hier voor de speellijst.

0 Comment