Bij aanvang van vorig academiejaar onthulde de VUB haar plan voor de broodnodige renovatie van het universitaire zwembad. De aanslepende zoektocht naar overheidssubsidies bleef het ganse project echter op losse schroeven plaatsen. Na enkele maanden politiek getrouwtrek doorheen het institutionele kluwen, duikt aan het einde van de tunnel nu eindelijk het eerste bescheiden lichtstraaltje op. “We hebben eindelijk een beter zicht op overheidssubsidies”, zegt Dirk Van de Wiele, diensthoofd Sport en Beweging. “We zitten nog maar in de aanvraagfase, maar officieus mogen we er toch op hopen.”
Dirk Van de Wiele: “De Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC, bevoegd voor Vlaamse gemeenschapszaken in het Brussels Gewest, nvdr) reageerde erg positief op onze formele subsidieaanvraag, die nu wordt doorgestuurd naar de Vlaamse Gemeenschap. Er zou een Vlaamse bijdrage komen van zowel het kabinet Sport als het het kabinet Onderwijs. Ook bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is inmiddels een aanvraag ingediend. Er lijkt nu eindelijk een consensus, al blijft die delicaat. De VGC was altijd een groot behartiger van onze belangen en heeft het voortouw genomen door met Brussels begrotingsminister Guy Vanhengel (Open VLD), Vlaams onderwijsminister Smet (SP.A) en sportminister Muyters (NV-A) rond de tafel te gaan zitten om de koek te verdelen.”
Hopeloos vastgeroest
De situatie leek medio 2013 nochtans hopeloos vastgeroest. Het financieringsplan ging destijds uit van een driedeling, waarbij telkens eenderde van de kosten werd gedekt door eigen middelen, door prefinanciering van scholengroepen en verenigingen die gebruik maken van het universitair zwembad en ten slotte door overheidssubsidies. Geen enkel beleidsniveau bleek in deze budgettair krappe tijden echter happig op het toekennen van een subsidie. Want, zo blijkt, sportbeleid is een bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap, terwijl sportinfrastructuur daarentegen onder de verantwoordelijkheid valt van de gemeenten en intercommunales. Restauraties dienen op hun beurt te worden uitgevoerd door de federale samenwerkingscommissie Beliris. Voor financiering vanuit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt dan weer vereist dat het zwembad eigendom is van één der Brusselse gemeenten. De VUB dreigde zo tussen alle institutionele plooien te vallen.
“We willen het zwembad een voorbeeldfunctie toeschrijven.”
Dirk Van de Wiele
Verkeerde prioriteiten
Pascal Smet wees er daarenboven op dat er vanuit Vlaanderen al aanzienlijk geïnvesteerd was in de VUB-campus, wijzende op subsidies voor de buitenterreinen, de omnisporthal en niet in het minst voor het onlangs geopende sporthotel U-Residence, waarvoor de Vlaamse Regering maar liefst 909.000 euro neertelde. Een ongelukkige keuze? “We zien dat misschien nu pas”, geeft Dirk Van de Wiele toe, “maar het heeft vaak ook te maken met opportuniteiten. De renovatie van het zwembad werd pas acuut toen een storm het dak ernstig beschadigde. Nu is het makkelijk om te zeggen dat we verkeerde prioriteiten stelden, maar als we eerst het zwembad hadden gerenoveerd, hadden we misschien U-Residence niet kunnen openen, wat toch ook een zekere meerwaarde creëert op de campus. Bovendien stond dat project al veel langer in de stijgers. Aangezien onze infrastructuur publiek toegankelijks is, zijn we een dienstbetoon aan derden. We hebben hoe dan ook geld nodig om dat in stand te houden.”
De VUB wist zich uiteindelijk met een boude zet los te wringen uit de politieke houdgreep die het dossier verlamde. De aanvankelijke restauratie van het zwembad werd aangevuld met de aanleg van een instructiebad, wat de kostprijs meteen verdubbelde van drie naar zes miljoen. “Uit marktonderzoek is gebleken dat er nood is aan pedagogisch en didactisch verantwoord zwemmen”, verduidelijkt Van de Wiele. “Als we de VUB willen profileren, moeten we ook onze sterke punten uitspelen. We willen het zwembad een voorbeeldfunctie toeschrijven, waar schoolkinderen kunnen leren zwemmen met vakkundige pedagogische ondersteuning. Het zwembadentekort in Brussel geeft ons bovendien de mogelijkheid om aan te tonen dat we een kwaliteitsvolle dienstverlening kunnen aanbieden aan gebruikers buiten de universitaire gemeenschap. We willen niet enkel renoveren, maar ook innoveren. Om dit te verwezenlijken is een klein instructiebad nodig.”
Liberalen in de bres
Het bijkomende instructiebad dient de verschillende beleidspartners dus te overtuigen van de bredere maatschappelijke betekenis van het universitaire zwembad. Het onderstrepen van de sociale functie van het universitaire zwembad voor de omliggende scholen en wijken, zo’n zestig procent van het totaal aantal gebruikers, trok de Vlaamse Gemeenschap en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest mee aan boord. Het oversteeg tegelijkertijd de verschillende bevoegdheden. Het groeiende besef van het nijpende zwembadentekort in de hoofdstad zorgde over de partijlijnen heen voor een politiek momentum, maar vooral bij Open VLD vond men apostels voor de universitaire zwembadzaak. Terwijl Ann Brusseel in het Vlaams Parlement de druk opvoerde op minister Smet, publiceerde Carla Dejonghe een open brief aan minister Muyters, waarin ietwat plebejisch werd geroepen dat in “onze wijken” meer samenwerking, overleg en cofinanciering tussen de verschillende beleidsinstellingen nodig is.
“Minister Muyters is geen beste vrienden met onze rector.”
Dirk Van de Wiele
Sluitingsjaar
Na een sluitingsjaar zou het gerenoveerde zwembad in 2017 opnieuw de deuren kunnen openen, mét instructiebad. “Als de subsidies echter onvoldoende blijken, blijven we bij het oorspronkelijke plan van de renovatie van het zwembad in haar huidige vorm”, tempert Van de Wiele. Daarnaast hangt ook veel af van de fundraisingcampagne onder oud-topsportstudenten die momenteel wordt uitgewerkt. “Het instructiebad zou wel bredere doelgroepen kunnen aanspreken. Niet enkel mensen met een fysieke functiebeperking, maar ook de opleiding kinesitherapie zou het bad kunnen gebruiken voor revalidatie, alsook misschien de wat ouderen onder de personeelsleden. Daarenboven is elk kind dat leert zwemmen op de VUB een potentiële toekomstige student.”
De VUB wil het zwembad onder voorbehoud heropenen in 2017. Voor de studenten van de faculteit Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie werden intussen twee alternatieven uitgedokterd om de eenjarige sluiting te overbruggen. “We zijn momenteel in onderhandeling met l’Espadon, het gemeentelijk zwembad van Etterbeek en ook met het zwembad van Watermaal-Bosvoorde hebben we goede contacten. Het modulaire systeem biedt echter ook een goede oplossing. De aquatische activiteiten van studenten zouden dan gespreid worden over de opleidingsjaren, waardoor men bijvoorbeeld de ganse zwemwerking kan concentreren in twee academiejaren in plaats van drie.”
0 Comment