Rokkenjager. Zakenman. Geliquideerd.

Henning Albert Boilesen was een gerespecteerde zakenman tijdens de 32 jaar waarin hij in Brazilië verbleef. Hij begon als boekhouder bij de bandenfabriek van Pirelli en schopte het tot de president van Ultragaz, de grootste distributeur van keukengas van Brazilië en het belangrijkste onderdeel van de Groep Ulta in de jaren ’60 en ’70. Boilesen was een man die zich ontfermde over de jongeren en was altijd goed gezind. Hij stond bekend als een onvermoeibaar werker en was intelligent. Hij kon echter ook van het leven genieten, als een echte bon vivant, verleider, rokkenjager, maar vooral bewonderaar van het Braziliaanse vrouwelijk schoon.

Boilesen werd in 1916 geboren in de Deense hoofdstad Kopenhagen, maar had zich helemaal aangepast aan Brazilië. Hij sprak vloeiend Portugees en zij die hem kenden, vertellen dat zijn Scandinavische afkomst enkel nog af te leiden was uit zijn erg witte huid, zijn heldere ogen en het feit dat hij bijna een dubbele meter lang was. Ook was hij een hevig anticommunist.

Militante jaren
Door deze laatste eigenschap werd hij militant van het Instituto de Pesquisa e Estudos Sociais (IPES). Het in 1961 gestichte IPES had als kerntaak het samenbrengen van verschillende rechtse sociale bewegingen om een oppositie te vormen tegen de opkomst van het communisme. Belangrijk hierbij was de sponsoring van het instituut door de Verenigde Staten van president John F. Kennedy. Zij wilden immers de opmars van de communistische beweging tegengaan en voorkomen dat Brazilië het nieuwe Cuba of China werd.

Als militant was Boilesen actief betrokken bij het omverwerpen van de regering van president João Goulart in 1964. Met deze gebeurtenis begon ook het militaire regime in Brazilië. De Deense Braziliaan had nauwe banden met de militairen, waaronder kolonel Octávio Costa, chef van het AERP, de speciale adviesraad voor public relations.
Op verzoek van Boilesen was Costa gastspreker op bijeenkomsten van ondernemers en studenten communicatiewetenschappen. Tijdens zijn uiteenzettingen toonde hij propagandafilms van het militaire regime. Boilesen nodigde hem ook uit voor etentjes bij hem thuis. Andere aanwezigen waren de directeuren van de Grupo Ultra, een vereniging van ondernemers en vertegen- woordigers van de elite uit São Paulo. De politieke activiteiten van Boilesen dijden echter uit. Met de opgedane ervaringen in het IPES en als één van de samenzweerders die ervoor zorgde dat Goulart aftrad, gold hij ook als een belangrijk element tijdens de staatsgreep in Bolivië.

Toch bleef hij vooral actief binnen Brazilië. Buiten het IPES, financierde hij ook Operação Bandeirante of kortweg OBAN. OBAN was het onderzoeks- en informatiecentrum opgericht door het Braziliaanse leger. Het was een belangrijk wapen tegen de linkse groeperingen tijdens het militaire regime. Dit regime duldde absoluut geen tegenspraak en was niet vies van folteringen, waarvoor het ook een beroep deed op het OBAN. Buiten Boilesen kon Operaçao Bandeirante ook nog rekenen op financiële steun van onder meer grote Amerikaanse multinationals zoals onder meer Ford en General Motors. Maar Boilesen stak niet enkel zijn geld in OBAN, hij deed ook actief mee aan de folteringen en vond zelfs een marteltuig uit: het Pionalo de Boilesen, een soort toetsenbord dat elektrische stoten geeft wanneer men er op drukt.

Internationale tentakels
Boilesen maakte ook gebruik van zijn internationale contacten om elke bedreiging tegen het militaire regime de kop in te drukken. Een reportage van de Noorse openbare omroep NRK vertelt over het bezoek van de tot Braziliaan genaturaliseerde Deen aan het Noorse Nobelinstituut in het begin van de jaren ’70, waar hij het verkiezingscomité van de Nobelprijs voor de Vrede onder druk zette om tegen Dom Helder, de aartsbisschop van Olinda en Recife, te stemmen. De aartsbisschop was de absolute favoriet om te winnen, maar dat was tegen de zin van het militaire regime in Brazilië. Dom Helder was immers een groot tegenstander van het regime en bekritiseerde het openlijk. Om zijn argumenten te staven zou Boilesen een jeugdfoto van de bisschop hebben getoond waarop hij spreekt op een bijeenkomst van het Ação Integralista, de groengele versie van het nazisme. Ironisch dat de beweegredenen van het rechtse regime net uiterst rechts van aard waren.

Oog om oog …
Op 15 april 1971 kwam er een einde aan het verhaal van de president van Ultragaz, Henning Albert Boilesen. Rond 9 uur in de morgen verliet hij zijn villa in zijn blauwe Ford Galaxy. Hij was op weg naar de Avenida Estados Unidos, waar zijn ex-vrouw, van wie hij nooit officieel gescheiden was, woonde. Hij ging een van zijn kinderen bezoeken, zoals hij dat regelmatig deed. Maar hij zou daar nooit aankomen.

De 55-jarige Boilesen werd onderweg geblokkeerd door twee auto’s, waaruit vijf personen stapten. Zij waren bewapend met revolvers en mitrailleurs en begonnen de auto van de zakenman onder vuur te nemen. Deze kon nog ontsnappen uit zijn auto en probeerde naar een dichtbevolkte plaats te lopen, maar verder dan de middenberm kwam hij niet. Daar bezweek hij, in de goot, doorzeefd door de regen van kogels die hem getroffen had. Zijn lijk werd bedekt met pamfletten van het Aliança Libertadora Nacional (ALN) en het Movimento Revolucionário Tiradentes (MRT), twee linkse groeperingen, waarop de volgende tekst stond: “Zoals hem, bestaan er vele anderen, en we weten wie ze zijn. Allen zullen zij hetzelfde einde kennen, het maakt niet uit hoeveel tijd het zal duren; het belangrijkst is dat allen het gewicht van de revolutionaire gerechtigheid zullen voelen. OOG OM OOG, TAND OM TAND.”

0 Comment