De bacheloropleidingen in avondonderwijs Sociologie, Politieke Wetenschappen en Gerontologie worden vanaf volgend academiejaar niet meer ingericht. Dat werd beslist op de Onderwijsraad van 23 oktober. De avondbachelor Geschiedenis werd een maand eerder ook al afgeschaft.
De faculteiten beoordeelden het studierendement van deze avondopleidingen immers als onvoldoende. Bovendien zouden de studies een onduidelijke profilering hebben. De schakel-, voorbereidings- en masterprogramma’s blijven wel nog bestaan in avondonderwijs.
De aanwezige studentenvertegenwoordigers stemden tegen de afschaffing. Hun argument luidde dat mensen zonder universitair diploma nu van hoger onderwijs uitgesloten blijven. Ter compensatie werd er gedacht aan videolessen of bredere bacheloropleidingen per faculteit, maar concrete plannen in die richting zijn er vooralsnog niet.
Voor de afschaffing van de avondbachelor Sociologie wees men op een laag studierendement. Nochtans is dat studierendement slechts een procent lager dan het VUB-gemiddelde. Een andere reden was dan weer “de zeer beperkte doorstroom vanuit de bachelor”. Volgens de studenten een eerder bedenkelijke motivering, omdat een bachelordiploma op zichzelf een volwaardig diploma is. Bij de Politieke Wetenschappen was de argumentatie gelijkaardig. Het te lage studierendement werd ook hier aan de kaak gesteld, ook al lag dit hier zelfs een procent hoger dan het VUB-gemiddelde voor werkstudenten. Zo wordt de deur verder opengezet voor verdere afschaffingen in het avondonderwijs.
Leren om te leven
De maatregel komt er door het globale evoluerende onderwijslandschap. Sinds de invoering van de BaMa-structuur is het mogelijk om via een schakelprogramma de overstap van hogeschool naar universiteit te maken. Dit zou verklaren waarom het aantal generatiestudenten na de invoering van BaMa gedaald is vergeleken met de situatie van ervoor. Deze ‘brutodaling’ van inschrijvingen maakt het makkelijker om de avondbachelor af te schaffen, maar gaat wel in tegen de initiële bedoeling ervan: de democratisering van het hoger onderwijs.
Vanessa De Cock, afdelingshoofd van het departement Onderwijsbeleid, verklaart: “We hebben van alle trajecten een analyse gemaakt op basis van instroom, studierendement en de kwaliteit van de opleiding. De analyses werden met de faculteiten besproken. Aansluitend konden de betrokken opleidingen een optimalisatieplan indienen voor de herwerking van het traject voor werkstudenten. Voor het merendeel van de opleidingen is dat ook gebeurd.”
Niet iedereen is tevreden met de afbouw van het avondonderwijs. Professor emeritus Raoul Van Esbroeck onderzocht het avondonderwijs lange tijd.“De bijzondere begeleiding voor werkstudenten is meer dan noodzakelijk. Ten eerste omdat dit het middel bij uitstek is om een democratisering van het hoger onderwijs te steunen. Meer dan dagstudenten zijn werkstudenten mensen met een lagere sociaaleconomische status.”
“Ten tweede is dit het middel bij uitstek om levenslang leren te stimuleren”, gaat Van Esbroeck verder. Levenslang leren is een beleidsdoelstelling van de Europese Unie die de werkende bevolking permanent beoogt te vormen om zo competitief te blijven op de arbeidsmarkt. “Maar dan wel levenslang leren dat bijdraagt tot een bredere vorming en niet enkel een eng technische opleiding omvat. Dit laatste is wat de werkgevers steunen, maar ook de vakbonden. Een bredere academische opleiding wordt niet echt gesteund door werkgevers. Onze werkstudenten kunnen onvoorstelbare verhalen vertellen over hoe negatief hun werkgevers en collega’s reageren als ze kiezen om als werkstudent te starten.”
Naast de onderwijstechnische redenen die de faculteiten aanhalen, zoals studierendement en studenteninstroom, ziet Van Esbroeck ook een financiële motivering: “De maatregelen die de afgelopen tien jaar genomen werden door de verschillende ministers van Onderwijs om de werkstudenten extra te subsidiëren, waren een slag in het water. Er werd nooit echt extra subsidie ter beschikking gesteld, want de gesloten enveloppe voor alle bijzondere doelgroepen was dan reeds opgesoupeerd door onder andere beursstudenten.”
0 Comment