Kritiek

© De Moeial, Quinten Joris    
De faculteit Letteren en Wijsbegeerte (LW) moet besparen. Meer dan 250.000 euro zelfs, als het aan de Raad van Bestuur ligt. Sinds de vakgroep Communicatiewetenschappen (SCOM) van LW naar de faculteit Economische en Sociale wetenschappen verhuisde, kampt LW met een nog grotere besparingsnood. Dat heeft er nu al tot geleid dat vakken omtrent klassieke talen op termijn uit het onderwijsaanbod zullen verdwijnen. Verdere consequenties voor de opleidingen zijn nog niet bekend, maar er is nu al reden tot bezorgdheid.

Terwijl de faculteit LW op zijn tandvlees loopt, verdwijnt stilaan ook het avondonderwijs binnen verschillende opleidingen. Nadat Geschiedenis de bachelor in avondles stopzette, volgden Sociologie en Politieke Wetenschappen het voorbeeld. Het gemak waarmee het einde van de klassieke talen en van een aantal avondopleidingen door de beslissende kanalen van de universiteit glipt, is stuitend. Studentenvertegenwoordigers maakten weliswaar bezwaar, maar de Studentenraad is te weinig georganiseerd en heeft niet genoeg kritische massa om daadwerkelijk het verschil te maken.

Dat bleek ook vorig jaar, toen de Onderwijsraad een wijziging in het algemeen Onderwijs- en Examenreglement voor een uitbreiding van het recht op herkansing aannam, terwijl de Studentenraad protesteerde en een gunstiger regeling wilde afdwingen. De wijziging werd uiteindelijk enkel maar geschrapt opdat de universiteit een decreetswijziging kon afwachten.

De afschaffing van sommige opleidingen in avondonderwijs is opnieuw een voorbeeld van het dovemansoor dat richting de studenten gekeerd wordt. De studenten in de onderwijsraad waren tegen de afschaffing van de avondlessen, toch werd het voorstel aangenomen. Opnieuw maakt de studentenvertegenwoordiging niet het verschil in wat een belangrijk universitair debat zou moeten zijn. Is de studentenstem echter gesmoord door het universitair establishment, of moet de studentengemeenschap de hand in eigen boezem steken? Feit is dat de faculteiten allemaal een student kunnen afvaardigen in de onderwijsraad, maar de mandaten nu al jaren niet allemaal ingevuld geraken. Dit jaar zetelen er vijf studenten in de raad, vorig jaar waren dat er slechts drie. Daarmee is echter nog niet alles gezegd. Het studentenabsenteïsme is bovendien hoog: verkozenen komen immers maar al te vaak niet opdagen.

Vanuit de Studentenraad signaleren we voorlopig enkel nog maar een ernstig gebrek aan kritisch geluid. De monsterhervorming van het VUB-bestuur heeft grote gevolgen voor de gehele universitaire gemeenschap en voor de plaats van de studenten daarin. Studenten waren vertegenwoordigd in de commissie die de hervorming uittekende, maar de communicatie naar de studentenvertegenwoordigers en de gehele studentenpopulatie was zo goed als nihil. Op kritische vragen papegaaide de Studentenraad de universitaire administratie na. De ondraaglijke lichtheid van de Studentenraad is echter niet alleen in de schoenen van het bestuur en raadsleden te schuiven. Zij wordt immers mogelijk gemaakt doordat de studentengemeenschap te weinig druk op de verkozenen uitoefent.

Anders is dat aan de Université Libre de Bruxelles (ULB). Daar werden studenten geconfronteerd met een bestuurlijke hervorming, die veel lijkt op die aan de VUB. Toen de Studentenraad daarmee akkoord dreigden te gaan, kwamen andere politieke studentenverenigingen in actie. Hun felle kritiek gaf de studentenvertegenwoordigers stof tot nadenken en resulteerde in een unanieme studentenstem tegen de hervormingen. Ook dit academiejaar heeft het er alle schijn van dat de Studentenraad niet gaat kunnen of willen reageren op belangrijke sociale en onderwijsdossiers. Het weinig ervaren bestuur heeft de mechanismen van een effectieve vertegenwoordiging nog niet in de vingers. En een goed begin is het halve werk, een slecht begin bepaalt helaas ook maar al te vaak de rest van het werkingsjaar.

Nu is dus de faculteit Letteren en Wijsbegeerte aan de beurt. De besparingen die de opleidingen noodgedwongen moeten doorvoeren, zullen een rechtstreeks gevolg hebben voor de onderwijskwaliteit. Vakken over de antieke talen en culturen zal de VUB op termijn niet meer aanbieden. Verdere maatregelen laten nog op zich wachten, maar in de wandelgangen circuleren voorstellen om het aantal vakken in de bacheloropleiding te verminderen en de keuzemogelijkheden drastisch terug te dringen.

Nu de gevolgen van de verhuis van SCOM zich steeds helderder aftekenen, ziet de toekomst er voor de Letteren en Wijsbegeerte niet goed uit. LW-studenten zien hun opleidingen uitgehold worden en de onderwijskwaliteit in het gevaar komen. De tijd van lijdzaam toekijken is voorbij.

0 Comment