Een financiële besparing dwong Studiekring Vrij Onderzoek en het Brussels Studentengenootschap BSG in 1983 tot een fusie van hun tijdschriften Vrij Onderzoek en Het Vubke. Drie decennia later wensen beide organisaties vermoedelijk dat hun voorgangers dat maar gelaten hadden. Uit deze fusie werd namelijk niets minder dan de studentenpublicatie De Moeial geboren. Dertig jaar en vele formaten later, staat De Moeial er nog steeds. Die mijlpaal verdient een duik in de archieven.
Het is 1986. Net als nu kreunt Europa onder het gewicht van een financiële crisis. Economische maatregelen treffen de bevolking, en ook op studenten staan de besparingspijlen gericht. In Frankrijk slaan studenten de handen ineen. Onder de leus Niet links, niet rechts, maar student! nam de Franse studentenbeweging studenten van allerlei slag onder zijn vleugels. De Franse aanpak maakte indruk, zoiets moest in België ook kunnen. De nog prille Vlaamse studentenkoepel VVS poogde studenten te mobiliseren, wat in Gent en Leuven aardig lukte. In Brussel kwam er minder respons. De Moeial van toen wijt de tamme reactie van de VUB-student aan de beslissing van de universiteit om niet aan de inschrijvingsgelden te raken. Waar studenten in Gent en Leuven ineens meer moesten betalen, bleef de VUB’er gespaard.
Bezetting van het rectoraat
In december 1986 is het dan toch zover. Studenten staken, ook in Brussel. Ze boycotten of hinderen lessen. Nog voor de officiële actiedag van het Nationaal Aktiekomitee (NAK) op 16 december beslissen de stakers van de studentenkringen Historia, KEPS, PPK en Gerrom (Germaanse en Romaanse talen) om het rectoraat te bezetten. Toch is de staking geen succes. Studenten slagen er niet in om hun eisen duidelijk te formuleren en haken nog dezelfde dag af. Teleurstelling in het NAK en VVS leidt niet veel later tot een Algemene Vergadering ter oprichting van een nieuw overkoepelend orgaan dat acties moet organiseren en stroomlijnen. Een dag voor de nationale actiedag wordt het Algemeen Studentenkomite (ASKO) het nieuwe kernorgaan.
Het ASKO schuwde naar Frans voorbeeld elke vorm van partijpolitieke profilering. Door deze neutraliteit vonden de Marxistisch-Leninistische Beweging (MLB), de Actief Linkse Studenten (ALS), en het Liberaal Vlaams Studentenverbond (LVSV) alle hun weg naar het ASKO. Op de algemene vergadering op 14 januari 1987 bespreekt het ASKO het lokalentekort dat de VUB teistert. Het studentencomité heeft dringend een lokaal nodig en overweegt om PPK te vragen een van hun lokalen in gebouw C open te stellen. Dat doet het ASKO uiteindelijk niet. Ze kiezen bij het ASKO voor een radicalere oplossing. De VUBtiek is verhuisd en heeft een lege ruimte achtergelaten. Op die ruimte zet het ASKO zijn zinnen. De Moeial van 20 januari 1987 bericht cynisch over de bezetting van de VUBtiek. Veel bezetten komt er volgens de redacteur niet bij kijken. Niemand minder dan toenmalig diensthoofd van de VUBtiek en huidig diensthoofd Huisvesting Ludo Reuter zou het ASKO officieus toegang tot de ruimte verleend hebben.
De bezetting komt voor sommige kotstudenten geen dag te laat. Enkele koten in de Nieuwelaan staan volledig blank en zijn tijdelijk onbewoonbaar. Strenge vorst had de waterleidingen doen bevriezen en zo scheuren doen ontstaan. De gedupeerden zoeken hun onderkomen bij het ASKO, waar matrassen en slaapzakken worden aangesleept.
Met de bezetting van de VUBtiek besluiten de leden van het ASKO meteen om vooral informerend en sensibiliserend te werk te gaan. Die beslissing haalde slechts een nipte meerderheid op de Algemene Vergadering. Twintig leden stemden tegen het voorstel, 22 waren voor. De eerste scheurtjes in het ASKO tekenen zich af. Gelukkig maakt de euforie, veroorzaakt door de verhuis naar de ex-VUBtiek veel goed. De Moeial is alsmaar sceptischer over het ASKO en zijn verwezenlijkingen. Dat laat een stel MLB’ers niet ongemerkt aan zich voorbij gaan. In de zesde editie van het academiejaar verschijnt een vlammende Vrije Tribune van twee MLB-leden.
VUB-commune
De Moeial lijkt, misschien wel door de frustratie van het MLB over de berichtgeving, nog minder van zijn stuk te brengen. In het volgend nummer schrijft VoL een vernietigend editoriaal over het ASKO. “Na twee weken bezetting kan je stellen dat de komune (sic) – gemeenzaam het wASKOt genoemd – min of meer werkt. Een aantal mensen hebben (sic) er zich knusjes georganiseerd, iedereen doet wat huishoudelijk werk – afwas, schoonvegen, koken enz… – er wordt niet te veel over politiek gezanikt, over Mao en zijn aanhangers worden vooral grappen gemaakt en de paartjesvorming tussen de kommunards onderling is een socio-psychologische studie waard.”
Het wASKOt verslapt, de rek is eruit, zo concludeert De Moeial. Het gebrek aan visie komt de beweging duur te staan. Achter de frustratie van De Moeial tegenover het wASKOt lijkt echter meer schuil te gaan. Het ASKO was gestart met de publicatie van een eigen blad, Maskot. Aanvankelijk gebruikt het actiecomité daarvoor de infrastructuur van De Moeial. Maskot komt dagelijks uit, iets was De Moeial niet kan. Het studentenblad van pas een paar jaar oud worstelt zelf met een tekort aan leden en dus aan artikels en ziet waardevol engagement wegvloeien naar Maskot. Bovendien publiceert Maskot op zijn beurt negatief over de berichtgeving in De Moeial, wat niet bepaald bijdraagt aan een warme sfeer. Twee Moeialredacteurs gaan voor de negende Moeialeditie van het academiejaar ’86-’87 op ontbijtreportage. Ze kloppen ook aan bij het wASKOt voor logies en ontbijt. Hun ontbijtrecensie is veelzeggend.
Wij waren echt stapelgek op onze Vubtiek. Nog stapelgekker waren we toen we op een blauwe avond besloten in de bezette Vubtiek (thans Waskot) een overnachting met ontbijt te gaan gebruiken. Een bijna indrukwekkend, kartonnen bord had ons namelijk diets gemaakt dat er à rato van 25 frank ontbeten kon worden, en dat van 8 tot 9 uur. Zo verliep de nacht: wij lagen op onze rug en poogden van een welverdiende nachtrust te genieten. Links van ons: een MLB’er en een ALS’ster, in kompromitterende houding. Rechts van ons, L en I, in kompromitterend gesprek:
L: Wat kunnen vrouwen mannen toch aandoen!
I: Ja, en wat kunnen mannen vrouwen toch aandoen!
Wij (in koor): Sokjes, een broek, een hemd en een
muts, …
L: Kop toe en slaap!
Wij: Ja, als jullie dat ook eens deden! We deden die nacht geen oog dicht. Toen het eindelijk 8 uur was, namen wij aan tafel plaats en eisten ons ontbijt. Maar onze beden werden slechts door gesnurk beantwoord. De harige plakjes kaas en het met schimmelkulturen overwoekerd brood, die we in de kast aantroffen, waren trouwens lang geen 25 fr. waard.
Stille aftocht
Een editie later rolt er weer een negatief artikel over het ASKO van de persen. Wederom een klaagzang over een gebrek aan visie en een te invloedrijk MLB dat er een horizontale, op-en-neer-tactiek op na zou houden om zo ALS’ers aan de kant van het MLB te krijgen. Het MLB reageert hierop met een recht van antwoord dat driekwart A3-pagina in beslag neemt. De Leninisten schrijven hun irritaties over maar liefst drie edities in één keer hartstochtelijk van zich af. Ze beschuldigen redacteur VoL van foutieve berichtgeving. VoL is immers lid van VVS en draagt het ASKO om die reden geen warm hart toe, zo redeneert het MLB.
In april duikt het ASKO dan een laatste keer op in De Moeial. Geen groot artikel gewijd aan het wASKOt dit keer. In een verslag van de vergadering van de Sociale Raad (SoR) (huidige Stuvoraad, nvdr.) staat de behandeling van een aanvraag voor 10.000 Bfr. van het ASKO beschreven. De SoR wil de financiën van het ASKO niet meer aanvullen omdat de organisatie inmiddels is opgedoekt. Zo loopt de ASKO-affaire uiteindelijk met een sisser af.
0 Comment