Door Paola Verhaert
Thucydides, een groots Grieks historicus uit de vijfde eeuw voor Christus, schreef over het bewind van Pericles: “In naam was er democratie, maar in feite een bewind door één man.” De macht van Pericles, een succesvol staatsman, werd beslist gevoed door de woorden die hij uitsprak. Het woord kreeg eertijds voorrang op de daad en het volk, dat luisterde gewillig. De geschiedenis van de politiek is er één die niet losstaat van die van de retoriek en zich herhaalt. Zonder predikanten geen profeten, zonder profeten geen visies die het volk zich voor de geest kan halen.
Dat de retoriek haar relevantie nog steeds niet heeft verloren bewijst Voetvolk met zijn nieuwe voorstelling. In It’s going to get worse and worse, my friend werpt Lisbeth Gruwez zich op als retor, maar voert haar choreografie het woord. Geïnspireerd door de toespraken van oerconservatieve televangelist Jimmy Swaggart hypnotiseert Gruwez de kijker en verleidt ze hem met een tango tussen beeld en geluid. Gebiologeerd door de bewegingen en versteend door het soms grimmige geruis dat de zaal vult, wordt de toeschouwer naar het puntje van zijn stoel gelokt.
De pas-de-deux van geluidsvirtuoos Maarten Van Cauwenberghe en danseres Lisbeth Gruwez slaagt in zijn opzet. Er duiken maar enkele keren per generatie sublieme sprekers op, maar eentje die met één enkele armslag slinkse sprekers als Geert Wilders het zwijgen op zou kunnen leggen is nog zeldzamer. Met de precisie en de kracht van een predikant betoogt Lisbeth Gruwez en op een verraderlijk subtiele wijze eist ze dan ook alle aandacht op in de zaal.
Belangrijker dan woorden in elk soort preek is ritme, een pointe die zowel Lisbeth Gruwez als Jimmy Swaggart gemeenschappelijk hebben. De bewegingen die Gruwez gebruikt om Swaggarts woorden kracht bij te zetten werken als een pendel op het publiek en de pauzes die ze inlast laten de kijker de ruimte om de visie neer te laten dwarrelen. Haar gestes begeesteren de kijker en spreken voor zich. Woorden zijn overbodig.
Door strak naar achter gekamde haren, hoog opgetrokken kousen en een zo genderneutraal mogelijk hemd, balanceert Lisbeth Gruwez op het randje van androgynie. De danseres ziet er haast uit als een stierenvechter, enkel bewapend met een choreografie en vechtend om een overtuiging die ze democratisch acht. De woorden van Swaggart werken als een rode lap op haar haast briesende ballet. Voor Pericles was het Demosthenes die de luidbruisende zee trotseerde om er met een mond gevuld met stenen de golven te overstemmen. Na Swaggart is het Gruwez die, weliswaar met andere doeleinden, haar stem laat luiden zonder te spreken. Daar waar verkiezingen vandaag vaker het strijdtoneel zijn van een kampioenschap demagogie, kreeg op dit toneel de dansretorica van Voetvolk de absolute meerderheid mee.
Gezien 23 augustus op het Theaterfestival in Antwerpen.
0 Comment