Het scheelde niet veel of Chris Nolan had bedankt voor de eer om het derde deel van de “nieuwe” Batman-trilogie. Na de dood van Heath Ledger vlak na de opnames van The Dark Knight Returns, begon de regisseur te twijfelen over de toekomst van de Batman-reeks. Het succes in de zalen alsook bij de critici verhoogde nog eens de druk.
Door Piet Van de Velde
Zo spoilerfree mogelijk
Na vijf jaar wachten is het slotstuk van de trilogie eindelijk in première gegaan. Bij de release van het tweede deel, The Dark Knight Returns, bevond Nolan zich veel eerder in de positie van outsider, want het eerste deel, Batman Begins, deed het naar behoren aan de cinemakassa, maar was geen doorslaand succes.
The Dark Knight Returns veranderde dan wel de spelregels van het genre. Het veelgeprezen realisme en de donkere ondertoon van de film grensde bijna aan de perfectie. The Joker van Heath Ledger mocht zonder blikken of blozen naast de vertolking van Jack Nicholson staan. Niet vergeten dat de andere wapenfeiten van Heath Ledger van een serieus minderwaardig kaliber waren, zoals The Patriot of A Knight’s Tale. Ledger’s Joker overschaduwde soms zelfs het hoofdpersonage. Wat jammer is, want World’s Greatest Detective werd drie films lang magistraal neergezet door Christian Bale, wiens naam meer dan elke voorganger synoniem is geworden met die van Bruce Wayne.
De verwachtingen waren dus hoog, want wanneer in december van vorig jaar de eerste tien minuten en details rond The Dark Knight bekend begonnen te worden, begon het internet al wat te preventief te klagen. Bale zou nog minder verstaanbaar zijn dan de gemiddelde polderboer uit Roeselare, Anne Hathaway zou nooit een gemene sloerie kunnen zijn zoals een Catwoman zou moeten zijn. Onterecht, Tom Hardy’s Bane is verstaanbaar en Catwoman breekt nog even gemakkelijk mannenharten als kluisdeuren. Het is nu eenmaal de gave van Chris Nolan als regisseur om een cast samen te brengen waarvan het geheel groter is dan de som der delen.
Maar dat is niet het speerpunt van Nolan zijn talenten. De grootste kracht kan deze trilogie putten uit het verhaal. Samen met zijn broer Jonathan heeft hij het catch 22-dillema gecultiveerd tot een artistiek hoogtepunt. Sinds Memento, origineel geschreven door Jonathan dat als kortverhaal diende voor The Atlantic, hebben ze de grillen van de menselijke psychologie in vorm gegoten.
Een andere zucht van verlichting kan geslaakt worden omdat deze film niet voor 3D gefilmd is. Verre van zelfs, want 88 minuten van deze film zijn voor het IMAX-formaat bestemd. Het veel grotere IMAX-formaat zorgt ervoor dat de film – om de woorden van de regisseur te gebruiken – “larger than life” overkomt.
De scenaristen hebben begrepen dat een stripreeks niet louter bestaat uit een origine-verhaal, al dan niet aangevuld met een paar basisaanduidingen. Ze gaan ook niet de Zach Snyder-toer op, die minutieus prentje voor prentje een comic vertaalt naar het witte doek, zoals bij The Watchmen van Alan Moore. Bij Batman heb je buiten het getroubleerd psychologisch parcours van Bruce Wayne ook nog eens de ruimte om in ijltempo dieper te gaan.
Bij The Dark Knight Rises krijg je een hoop ongefilterde Nietzsche en visueel geweld op je bord nog voor Bruce Wayne nog maar zijn kostuum aantrekt. Nolan trekt zich niets aan van de ongeschreven wetten van de studio’s in Hollywood en verlangt van zijn publiek dat het meer dan 180 minuten op het puntje van zijn stoel te zitten.
Nolan blijft het publiek prikkelen om na te denken over begrippen als perceptie van een Debordiaans spektakel waarin zowel superheld en de maatschappij an sich in vraag worden gesteld. Nolan doet dit allemaal ver weg van een tweedimensionale visie waarin goed en kwaad gemakkelijk van elkaar te onderscheiden zijn.
In een jaar waarin Marvel probeerde met The Avengers en de Spiderman-reboot de aandacht af te leiden door popcorncinema à point te geven, steekt The Dark Knight Rises hier met kop en schouders boven uit. De film overstijgt niet enkel zijn genre, maar zorgt ervoor dat het soort multiplex-cinematografie voor het grote publiek per definitie een vieze nasmaak in je mond achterlaat.
0 Comment