Door Sarah Fellahi en Joren Janssen
Op 3 april 1990 werd de ‘wet betreffende de zwangerschapsafbreking’ door het Belgische parlement goedgekeurd. Tweeëntwintig jaar na datum lijkt het verzet van de pro lifebewegingen tegen één van ’s werelds progressiefste wetten ter zake te groeien. Op 25 maart hielden zij een Mars voor het Leven onder de noemer: “Elk kind heeft recht op zijn verjaardag”. De dag voordien verzamelden een tweeduizendtal sympathisanten van het Platform voor het recht op abortus op het Brusselse Poelaertplein. Naar aanleiding van beide evenementen wilden wij andermaal het belang van het recht op zwangerschapsonderbreking in de verf zetten.
Antiabortusbewegingen lijken op het eerste zicht een marginaal fenomeen, een verschijnsel uit lang vervlogen tijden waarin de autoriteit van meneer pastoor nog niet in twijfel werd getrokken. Ondanks de schijnbare vanzelfsprekendheid van een zwangerschapsonderbreking groeit het aantal tegenstanders wereldwijd gestaag. Een conservatieve evolutie waar het Platform voor het recht op abortus zich tegen wil verweren. Ze vragen ook aandacht voor het gebrek aan erkenning van het recht op abortus in Ierland, Malta, Cyprus en Polen en de afschaffing ervan in Hongarije. Ook de onveilige omstandigheden waarin zwangerschapsonderbrekingen in Europa en elders soms worden uitgevoerd, verdienen best wat meer aandacht. Men weze duidelijk: de strijd is nog niet gestreden.
U vraagt zich af of het recht op abortus nog enige argumentatie behoeft? Blijkens de groeiende weerstand lijkt het opportuun om het belang van hulp aan de meest kwetsbaren te benadrukken. Jongeren, alleenstaanden, anderstaligen, migranten en sociaal, psychologisch of financieel kansarmen hebben bovenal het recht om een kind op de wereld te zetten indien ze dat willen, met wie ze willen en wanneer ze willen. De redenen zijn talrijk.
Vrouwelijk prerogatief
Keuzevrijheid en zelfbeschikking primeren boven elke andere argumentatie. De Belgische wetgeving benadrukt expliciet dat het recht op een zwangerschapsonderbreking een prerogatief van de vrouw is. De man heeft hier, alleszins in theorie, geen vat op. Familie- en carrièreplanning zijn eveneens belangrijke motivaties. De vrouw, idealiter in samenspraak met de man, heeft het recht paal en perk te stellen aan een gezinsuitbreiding wanneer zij dat wil. De vrouw is geen kweekmachine en verdient de vrijheid om een carrière te verkiezen boven een omvangrijk gezin.
Wat de pro life-groeperingen vaak over het hoofd zien, is de nijpende armoede waarin een niet te onderschatten deel van de bevolking zich bevindt. De initiatiefnemers van de Mars voor het Leven, evenals hun sympathisanten, behoren tot de middenklasse. Minderbedeelden waren er hoegenaamd niet te zien. Vele anderen ontbreekt het echter aan financiële slagkracht om een bijkomend, en daarenboven ongewenst, kind te onderhouden. Zelfs indien men overgaat tot abortus, ontloopt de vrouw kostbare loonarbeid gedurende de laatste weken van haar zwangerschap.
Als er wordt gemorreld aan de abortuswetgeving in België of wanneer de onwaarschijnlijke eis van het charter van de Mars voor het Leven (de afschaffing van alle wetten die het vernietigen van een onschuldig individu toelaten) wordt ingewilligd, zal de problematiek niet verdwijnen maar zich enkel verplaatsen. Abortustoerisme is al een feit in de Verenigde Staten, waar elke staat min of meer haar eigen wetgeving mag uitbouwen. Bovendien zullen steeds meer vrouwen overgaan tot een niet-medisch opgevolgde en illegale abortus, waarbij de breinaald of het ijzerdraad als vanouds niet geschuwd worden. Men kan zich bij het verstrengen van de voorwaarden eveneens verwachten aan een toename van postnatale abortussen. Zou men bovendien niet beter proactieve methoden toepassen: een degelijke seksuele opvoeding en veilige en goedkope anticonceptiva? Zwangerschapsonderbrekingen stoppen niet bij een verbod door de wet, een verbod maakt het enkel onveilig.
Zelfverklaarde kindervrienden
Een alternatief dat de pro life-beweging doorgaans propageert, is de adoptie. In België kost een binnenlandse adoptie om en bij de 7500 euro. Voor een buitenlandse adoptie tel je al gauw 6000 tot 17000 euro neer, exclusief de reis- en verblijfkosten om het kind op te halen. Dit alles staat dan nog los van de ellenlange en mentaal slopende adoptieprocedure. Met slechts 733 adopties per jaar in België, kan dit alternatief dus slechts beperkt soelaas bieden. De tegenstanders van abortus zouden zich dus beter inzetten om de wetgeving inzake adoptie te vereenvoudigen. Wereldwijd wachten volgens Unicef ongeveer 210 miljoen kinderen op een nieuw gezin. Waarom niet de reeds geborenen helpen die behoeftig en ouderloos zijn? Of waarom zo te keer gaan tegen een abortus op een incestueus verwekt kind? Zouden de zelfverklaarde kindervrienden niet beter investeren in bescherming van kinderen tegen misbruik? U weet wel: de oorzaak en niet de symptomen van de ziekte aanpakken?
Een aantal jaar geleden introduceerden John Donohue en Steven Levitt van freakonomics.com de Donohue- Levitt hypothese. Deze werd geformuleerd als antwoord op de zoektocht naar de oorzaak van de sterke daling van de criminaliteit aan het begin van de jaren ’90. In essentie beargumenteren ze dat gelegaliseerde abortus omgekeerd evenredig is aan criminaliteit. Uit cijfermateriaal bleek onder andere dat de vijf Amerikaanse staten die abortus legaliseerden drie jaar vóór het grondwettelijk arrest Roe vs. Wade uit 1973, reeds een daling van het aantal misdaden vaststelden in 1992. De overige staten die abortus pas legaliseerden onder verplichting van het grondwettelijk arrest, konden pas in 1995 rekenen op een daling van de criminaliteit. Deze daling valt te verklaren door het feit dat misdaden vooral gepleegd worden in de leeftijdscategorie 18 tot 24 jaar. Staten met een hoger aantal zwangerschapsonderbrekingen in de jaren 1970-1980, zagen eveneens een grotere misdaadreductie.
De ‘cultuur van het leven’ waaraan de pro life-beweging zich vastklampt, heeft verregaande consequenties. Het verbod op abortus hoort volgens hen slechts één (flauwe) uitzondering te hebben: wanneer het leven van moeder én kind in gevaar komt door de bevalling. Vooral in de leeftijdscategorie 12-17 jaar kan een zwangerschapsonderbreking echter het verschil betekenen tussen leven en dood, gewenst of ongewenst. Meisjes wier lichaam nog niet rijp genoeg is, moeten beschermd worden tegen zichzelf. Voor de lobby is, afgezien van deze uitzondering, ook het aborteren van een product van een verkrachting of een mentaal of fysiek gehandicapt kind onbespreekbaar, alsook enige vorm van anticonceptiva of sterilisatie. Ook euthanasie is overigens uit den boze en behoort weer opgenomen te worden in het strafrecht.
Zotteklap
De talrijke gastsprekers op de Mars voor het Leven schoven niet één wetenschappelijk of ethisch gefundeerd argument naar voren. Het beschermen van het leven lijkt een geopenbaarde waarheid en het debat werd geformuleerd in termen van wij-tegen- zij. In schril contrast met de feestelijkheden van het Platform voor het recht op abortus de dag voordien, lag de focus van de Mars op grimmige demagogie en het choqueren van de sympathisanten.
Het charter en het mediaoptreden van de organisatoren waren slechts een flauw afkooksel van de donderpreken van de gastsprekers. “Enkel échte vrouwen zijn tegen abortus”, wist men ons te vertellen. “Het is tijd voor een pro-life revolutie die een einde maakt aan het vermoorden en opofferen van kinderen. De strijd der strijden dringt zich op”, uiteraard met legitimatie van God.
Onder de noemer “I regret my abortion” getuigde een Amerikaanse over de traumatische zwangerschapsonderbreking die ze onderging na een verkrachting. De depressie die volgde was waarschijnlijk het gevolg van zowel de verkrachting als de abortus, al verkondigde ze dat enkel deze laatste de boosdoener was. Zij, in tegenstellingen tot anderen, slaagde er niet in haar zwangerschapsonderbreking te verwerken. Ze kreeg na haar zuigcurretage een panische angst voor stofzuigers. Gelukkig staat in elk abortuscentra in België een team van begeleiders en psychologen de vrouw bij tijdens deze woelige periode in haar leven. Zonder een diepgaand gesprek vooraf, worden geen abortussen uitgevoerd.
Om niet al te veel voor de eigen deur te vegen, werd ook de ziekteverzekering van Obama op de korrel genomen. “De Obama-dictatuur”, zo wist men ons te vertellen, “wil de cultuur van de dood opleggen door de gedeeltelijke terugbetaling van de pil. De godsdienstvrijheid, en dus ook de grondwet, wordt met de voet getreden doordat iedereen verplicht een bijdrage zal moeten leveren aan deze kindermoord.” Voorts werden we alvast gewaarschuwd voor het aanstormend gevaar van een gezondheidszorg in België. Een gewaarschuwd man is er twee waard. Een geïnformeerd man… minstens evenveel. De plaatselijke Sarah Palin look-alike klapte alvast ijverig in de handjes.
Grote zus in de V.S.
Hoewel we er wat schertsend over doen en de impact van dergelijk geleuter waarschijnlijk beperkt is, moet men toch voorzichtig omgaan met het afschilderen van de groeiende groepering als een randverschijnsel. De Belgische pro life-werking leert van haar grote zus in de Verenigde Staten. Steeds vaker worden nu acties gevoerd op de stoep van de abortuskliniek. Doorgaans worden hierbij foto’s van geaborteerde embryo’s niet geschuwd. Ook gebedsdiensten worden al eens gehouden. Niet zelden tracht men de vrouwen te overhalen met flagrante leugens en simplismen: van abortus krijg je borstkanker, word je onvruchtbaar en ontoerekeningsvatbaar. Een confronterende gebeurtenis voor vrouwen op een hoogst kwetsbaar moment.
Koste wat het kost moet een gepolariseerd debat als in de Verenigde Staten vermeden worden. In the land of the free spelen zich dagelijks talrijke drama’s af op de stoepen van abortuscentra. Niet minder, maar méér middelen om vrouwen bij te staan in wat waarschijnlijk de meest complexe beslissing is die zij in hun leven zullen maken. De pro life-beweging hoort zich eindelijk neer te leggen bij de democratische beslissingen van de seculiere staat België. Religie was en zal nooit een goede basis zijn voor wetten. Aanbevelingen maken is het werk van een dokter, niet van de antiabortuslobby. Abortus is een verworven recht dat een terdege bescherming waardig is. Laat het u niet ontnemen!
0 Comment