Vadderdag

Door Jan Vanderhoeven

Het was een onderhoudend moment die zondag rond twaalven in De Zevende Dag. De Vadder stelde een eerder tendentieuze vraag over het asielbeleid aan premier Leterme, waarop die onverstoorbaar het beleid van de afgelopen maanden uit de doeken deed. Toen De Vadder geen respons kreeg op enkele tamelijk emotionele oprispingen, liet hij naar eigen zeggen zijn ziel spreken door met een nodige dosis ontsteltenis rechtop te gaan staan.

Wat volgde was een pijnlijk gênant moment voor Ivan De Vadder. Leterme kreeg zowaar een riante boulevard voor de wielen geschoven en genoot als een wielertoerist op autoloze zondag met volle teugen van elke seconde. Zo stond VRT’s sterjournalist opeens als een broekventje aan de zijlijn. “Dit is echt geen regeringsmededeling”, probeerde hij in de hoop het gevaar nog in te dammen. Toen hij besefte dat het geen zoden aan de dijk bracht, zag hij zich genoodzaakt opnieuw op z’n stoel neer te ploffen. Het kwaad was geschied en De Vadder sloot terstond het interview af met een snibbige “dank u wel, premier.”

Dat een programma als De Zevende Dag niet als een regeringsmededeling kan fungeren, is de evidentie zelve. Maar als de premier van het land uitgenodigd wordt in de studio van een duidingsprogramma, mag men toch verwachten dat hij de kans krijgt om het gevoerde beleid op een ordentelijke manier uit de doeken te doen. Daarenboven werd er voordien meer dan twintig minuten lang met kanonskogels geschoten op het regeringsbeleid. Is het dan zo ongewoon dat een premier even de tijd neemt om dat beleid te verdedigen? Maar De Vadder gunde het hem kennelijk niet en onderbrak de premier een eerste keer na amper één minuut. Dat het programma gestart werd met een interview met Bart De Wever die acht minuten lang ongestoord zijn gal mocht spuwen over het asiel- en migratiebeleid – het leek wel alsof De Vadder zich van premier vergist had – maakt het er allemaal niet objectiever op.

Al snel nam Siegfried Bracke zijn oud-collega in bescherming door te stellen dat de wetten van het medium niet gerespecteerd werden, en dat als een politicus ongestoord wil praten, hij dat op een andere manier moet doen, door bijvoorbeeld zendtijd te kopen of een advertentie te plaatsen. De volgende aflevering van De Zevende Dag staat zodoende nu reeds op eBay. De hoogste bieder krijgt woord, wederwoord, voorwoord, nawoord, kortom zowat elk woord dat voorhanden is. Zo’n zwendeltje kan een aardige stuiver opbrengen en heel misschien kan Peter Live terug op antenne. Kwestie van meer diepgang op de VRT te brengen, uiteraard. Het idee van Bracke is even absurd als beangstigend te noemen, want als een politicus zijn ei al niet meer kwijt kan in een politiek duidingsprogramma op de openbare omroep, waar dan wel nog? Redenen genoeg voor politici om zich over te geven aan programma’s van het lichtere soort als Debby & Nancy of De Slimste Mens.

Ach, laten we nu ook niet te hard van stapel lopen. Politici mogen volgens Bracke wel degelijk iets komen vertellen. Maar waar hij eigenlijk op doelde, is dat bij om het even welke duiding de journalist altijd de centrale rol in het programma moet bekleden, ongeacht alle kwaliteiten van de geïnterviewde politicus. Dat kan bijvoorbeeld door een vraag als een voor de journalist vaststaand feit te verpakken, waarop de politicus in kwestie gedwongen wordt in slechts enkele seconden tijd een bevestigend antwoord te geven. Je eigen naam aan het programma uitlenen is eveneens een stevige stap in de goede richting.

Zoveel wijsheid kon De Vadder onmogelijk naast zich neer leggen. Het gevolg is dat De Zevende Dag vanaf dag 1 rond zijn figuur draait. Reeds weken op voorhand werd hij in een reclamefilmpje aangekondigd als een journalistieke Messias die kisten vol diepgang en relevantie zou brengen.

Dat hij zowat alle debatten die er toe doen, modereert, is uiteraard de evidentie zelve. Maar prompt promoveerde hij een sportjournalist tot een zittend komiek die in ware Houdini-stijl wekelijks enkele zogenaamd komische fragmenten uit zijn hoed tovert. De stakker moet daarenboven bij de eigen sportverslaggeving het alziend oog van De Vadder naast zich dulden. Dat De Vadders sportieve kennis niet verder reikt dan de vaststelling dat een bal niet vierkantig is, lijkt hem nauwelijks te deren. De diepgang en relevantie druipen er werkelijk vanaf. Gelukkig is er nog vaste sidekick Indra Dewitte om dit alles van de nodige kruiden te voorzien. Ze schatert het soms zo uit bij de goocheltrucs van mediaman Chris Van den Abeele, dat we De Vadder er stilaan van verdenken een lachband tussen haar amandelen genaaid te hebben.

Toegegeven, revolutionair is het anders wel, zo voor de vuist weg vijf dolle minuten stand-upcomedy tussen de politieke duiding keilen. Wat zou Terzake zoveel kijklustiger zijn als na elke uitspraak van pakweg Caroline Gennez – het kind heeft toch nauwelijks iets interessants te vertellen, nietwaar? – een Chinese vrijwilliger het programma met wat licht vertier zou spijzen. Of wat zou Het Journaal er met rasse schreden op vooruit gaan als naast die beteuterde Wim De Vilder een plezante ziel tragische nieuwsitems van een komische noot zou voorzien. Een aardbeving in Haïti zou nog nooit zo vermakelijk geweest zijn. Dat dit idee niet uit het journalistieke brein van voormalig hoofdredacteur Siegfried Bracke ontsproten is bij zijn Grote Vernieuwingsoperatie, is nauwelijks te bevatten.

Terug naar Indra Dewitte dan weer, die overigens bij momenten doet denken aan de bevallige compagnonne aan de zijde van Jos Ghysen in het befaamde programma Zondag Josdag. Ook daar mocht de vrouwelijke sidekick soms even schitteren over minderwaardige thema’s, bij gratie van de alma pater weliswaar. Even terzijde, Ghysen onthulde in Reyers Laat dat hij in zijn ganse radio- en televisiecarrière nooit een uitzending voorbereid had. Toch had de goedhartige man altijd z’n schaapjes op het droge en deed hij de gemoedelijkheid van de beeldbuis spatten, straal de woonkamer in. Daar kan De Vadder nog wat van opsteken. Waren in Zondag Josdag de relevantie en diepgang dan wel aanwezig? Neen, dat waren ze zeker niet, maar het programma claimde deze journalistieke dogma’s ook helemaal niet, in tegenstelling tot De Zevende Dag, dat wel diepgaand en relevant pretendeert te zijn.

Ik beken, volgende week rond elven zit ik opnieuw voor het scherm gekluisterd. Niet om te kijken of de wetten van het medium al dan niet gerespecteerd worden, neen. Voor de diepgang of relevantie evenmin. Waarom dan wel? Simpel, om een kans te maken op de zeven nachten Lourdes die De Vadder volgende week zal weggeven. Zodoende, bij leven en welzijn, tot de volgende De Vadderdag.