Revolution Blues

Egypte staat sinds lang bekend als een van de meer stabiele landen in het Midden-Oosten, op dezelfde manier dat een man met één been en een wandelstok een van de meer stabiele mensen is op een congres van epileptici met een half been en een evenwichtsstoornis.

Haar leider sinds drie decennia, Hosni Moebarak, was dan ook nooit een van de meest tot de verbeelding sprekende dictators. Voor hem geen gevatte witzen of bedreigingen aan het adres van Israël of hilarisch langdradige onsamenhangende speeches voor de VN. Hij was minder provocerend dan Ahaedinejad, niet half zo gestoord als Khadaffi en lang niet zo besnord als Loekasjenko. Moebarak beperkte zich tot de simpele geneugten van het autocratenleven: gaf hem een politieke dissident om voor onbepaalde tijd op te sluiten en hij was al gelukkig.

Maar dat is nu dus voorbij. Nu de man eindelijk eens de voorpagina’s van het wereldnieuws domineert, is het omdat zijn mensen, zijn zonen en dochters die hij al die jaren slechts op een gemiddeld hardhandige manier onderdrukt heeft, hem beu zijn en dat luidkeels meedelen.

Hosni maakte van zijn tijd in de spotlights gebruik om toch nog een laatste poging te doen zich in de dictator-folklore te werken. Hij liet een ganse dag uitschijnen ontslag te gaan nemen om dan voor de ogen van een op het punt van totale revolutie staande meute eerst flink te laat te beginnen en vervolgens zijn middelvinger op te steken naar de verzamelde natie. “It’s better to burn out than to fade away”, zong Neil Young ooit. “I’ve got the revolution blues”, dat zong hij ook.

Aan dat andere grote Amerikaanse icoon van onze tijd, Barack Obama, bleek Moebarak uiteindelijk een stuk minder te hebben. Obama beperkte de VS-hulp aan het Egyptisch middenveld reeds in de eerste maanden van zijn presidentschap tot de door Moebarak goedgekeurde organisaties en ondertussen financeerde hij diens voornaamste instrumenten van onderdrukking: politie en leger. Het leek het begin van een prachtige vriendschap, maar de laatste weken haastte Barry zich plots naar de juiste kant van de geschiedenis met de urgentie van een iets te nerveuze kandidaat op 1 Jaar Gratis. Als zelfs de VS je bondgenootschap in het Midden-Oosten niet meer probeert te behouden, dan weet je dat het einde nabij is.

Waar kan Hosni nu dus nog heen? In Egypte blijven lijkt moeilijk: zelfverklaarde democratische pioniers en voormalige dictators, daar wil al wel eens hommeles van komen. Israël is zeker een mogelijkheid: Arabieren onderdrukken is daar een nationale sport, wat de transitie naar een postdictatorbestaan een stuk makkelijker zou maken. En anders is er nog altijd Saudi-Arabië: Ben Ali zoekt vast nog iemand om Stratego mee te spelen.