Generatiekloof 2.0

“Proffen zijn rumoerige studenten beu.” Een kop in Metro, nog steeds de meest gelezen krant in België. Een tekenende titel voor de mediadiscussie van de laatste weken. Het startschot werd door Knack afgevuurd toen het enkele weken geleden een nummer uitbracht waar de omslag van schreeuwde: Millenniumstudent drijft prof tot wanhoop! Ook de volgende weken werd er rond dit thema steen en been geklaagd in de verschillende nationale media, van de Corelio-groep tot de VRT sprong men er op. Niets fijner dan even op de nieuwe generatie te kappen, zeker nu de ‘babyboom-generatie’ niet langer de gezalfden van weleer zijn. Uit de uitvergrote discussie lijkt het haast dat de grote kop van jut uiteindelijk de doorgedreven ‘democratisering’ is. Nu iedereen en zijn hond op het hoger onderwijs gaan zitten, voelen sommige professoren en instellingen zich schijnbaar gebruikt, als waren ze een vuile matras.

Een korte bemerking: de nauw observerende lezer zal gemerkt hebben dat de VUB geheel buiten deze polemiek schijnt te staan, dus ofwel trekt onze instelling enkel ongelooflijk welgemanierde studenten aan, of de VUB wordt weer eens schromelijk genegeerd in het ‘Vlaamsche’ medialandschap, mijn excuses voor de Calimero. Geïsoleerd is het dan ook weer niet, zelfs de spectaculaire Panorama over het einde van België, met al zijn gezemel over het Brusselse probleem en de weidse Brusselse panorama’s, vond het uiteindelijk niet nodig om ook eens aan onze instelling of zusteruniversiteit naar de meningen te polsen. Nu ja, kleinschalig onderwijs is niet bepaald waar het huidige beleid op mikt, al werd het de voorbije weken weleens als ‘oplossing’ afgeschilderd. Gelukkig dat zulke contradicties enkel vervelend zijn wanneer ze in de vorm van een doorgedreven clipshow op Comedy Central verschijnen.

Hoe het ook zij, men kan zich moeilijk van de indruk ontdoen dat het hier weer eens een polemiek rond de jeugd van tegenwoordig betreft. Trefwoorden: erger als vroeger, respect en wie niet horen wil, moet voelen. Om het mei ’68-gevoel levendig te houden: “Cours camarade, le vieux monde est derrière toi!” Al goed dat vakgroepvoorzitters nog een genuanceerde opvatting laten optekenen, of men zou mogen beginnen twijfelen of de academische wereld wel mee is met de tijd. De opgeklopte krantenkoppen lieten echter wel een, om het in web 2.0. termen uit te drukken, facepalm-indruk achter. De genuanceerde reacties die achteraf verschenen ten spijt.

Zoals wel vaker neigden de commentaren dan ook weer eens naar een veroordeling van de ‘alles-mag-attitude’, want het is natuurlijk het gebrek aan respect en discipline die de grote boosdoeners zijn. Auto-kritiek van de betrokken professoren leek dun gezaaid, misschien mag de mogelijkheid dat het onderwijs niet meer aangepast is aan zijn tijd ook wel ter sprake komen. In de interesse van billijkheid, de KUL heeft wel een studie-groep opgericht om millennium-onderwijs te onderzoeken en hun werkmethodes aan te passen. De oude dame van het onderwijslandschap lijkt dan ook beter bij de pinken dan de Reichsuniversität van Gent.

Na enkele weken van schreeuwerige koppen, en gezien het geheugen van de gemiddelde Belg niet veel verder strekt dan de geschiedenis van zijn webbrowser, kan men misschien even in herinnering brengen hoe onze volksvertegenwoordigers enkele luttele maanden geleden nog in het nieuws kwamen. Herinnert iemand zich nog de oproer rond onze parlementariërs, die blijkbaar liever pornografische boekjes lezen en twitteren dan te luisteren naar de spreker? Een paar uurtjes ActuaTV en u heeft er gegarandeerd eentje gewoon een dutje zien doen. Bij het openen van het parlementaire jaar kon men professor Eva Brems ongegeneerd zien twitteren, en ze was niet de enige.

Een handje in eigen boezem van voorgaande generaties zou misschien niet misstaan. A propos, mocht u Carl Devos of gefrustreerde collega’s ooit op een symposium een berichtje zien sturen gedurende de uitleg, spreek hen even streng toe. Immers, een respectloos professor is zo mogelijk nog erger dan de uit de arbeidersbroek geschudde schoffies die momenteel de toerist uithangen op kap van de gemeenschap.

Dat dit een nieuw fenomeen zou zijn, lijkt een hoogst bedenkelijke hypothese. Dat sommigen hun studententijd met het passeren der jaren vergeten zijn, waarschijnlijker. Laat ik even een citaat aanhalen dat vaak aan Socrates toegeschreven wordt en bij deze discussie onvermijdelijk afgestoft wordt. Het was een uitgesproken hit tijdens de jeugd van de emeriterenden onder onze huidige onderwijzende klasse. Zo zei, zogezegd, Socrates bij monde van Plato via Gijsbert van Hall, en dat allemaal voor Carl Devos zelfs het levenslicht zag: “De jeugd van tegenwoordig houdt alleen maar van luxe, heeft slechte manieren en veracht de autoriteit. Zij heeft geen respect voor oudere mensen. De jeugd verpraat de tijd terwijl er gewerkt moet worden, schrokt bij de maaltijden het voedsel naar binnen, legt de benen over elkaar en tiranniseert de ouders.” Millenniumstudent, mon cul. Met andere woorden, ze houdt van haar laptop, iPods en smartphones, veracht de autoriteit van de welvoeglijke professoren en fluistert tijdens de les. Kortom, de jeugd van tegenwoordig is in vele aspecten gelijk aan zijn voorgangers, zij het dat enkel de technologie geëvolueerd is. De evolutie van de mens wordt gelukkig nog niet door Apple gestuurd. Enig historisch besef is professoren politicologie toch niet vreemd?

Technologie evolueert nu eenmaal, en daar zullen we met z’n allen moeten leren mee omgaan, ook professoren. Als alles even goed gaat, kunnen we binnenkort de les volgen via twitter en facebook, om vervolgens via Wikileaks de gelekte examenvragen te bekijken. Aan uw alma mater werkt men, à propos, naarstig aan een systeem om de verschillende lessen op te nemen en vervolgens digitaal te verspreiden. Wij bij de redactie kijken al uit naar het eerste videoconferentie-examen.

Kunnen we enige conclusie trekken uit dit hele verhaal? Meest voor de hand liggend: dat millennium als voorvoegsel gebruiken retorisch niet erg efficiënt is. Y2K bleek uiteindelijk ook maar much ado about nothing. Aandacht is evenredig met het talent van de spreker. Vreemd dat dit bij studenten een probleem is en bij parlementariërs en ander grut van boven de dertig niet. Logisch toch, we kunnen wel stellen dat studenten bezig zijn met hun eigen opleiding, de laatsten zijn enkel verantwoordelijk voor ’s lands bestuur en economische welvaart. Ik hoop alleszins dat al deze 2.0 studenten de facebook-pagina, twitteraccount, pdf of gewoon een papieren versie van dit eigenste blad in de les van zulke professoren doorbladeren.

0 Comment