Traditioneel en progressief: Frida Kahlo

Door Elke Willems

Tierra y Libertad schreeuwden ze ooit. Zo’n vaart zal het nu wel niet lopen. Toch wordt het straatbeeld in onze hoofdstad 100 jaar later gedomineerd door Mexico en zijn onstuimig verleden. Diaz wankelde, Frida Kahlo werd geboren. Nooit eerder verliet Frida Kahlo’s realiteit haar Mexicaanse thuishaven. Sinds enkele weken zijn ze in de Bozar te aanschouwen. Diep in het Paleis voor Schone Kunsten probeert de tentoonstelling, Frida Kahlo y su mundo, een blik te werpen op haar meeslepende verhaal. Ze is een decadente communiste, een vrouwelijk kind, innemende schoonheid en afstotelijke lelijkheid. Frida Kahlo was, en is controverse. Ook vandaag is het een ondankbare en haast onmogelijke taak haar leven te vatten.

Santa Frida

Haar leven begon als tragedie. Polio en een verkeersongeluk kleurden de eerste pagina’s van wat een zwart boek zou worden. El camión vat treffend de willekeur van het ongeluk. Tegenspoed bleek een rode draad, van Kahlo wordt gezegd dat ze letterlijk ‘per ongeluk’ aan de schildersezel is beland, want zoals haar werk laat merken, genoot ze geen academische opleiding. Fanatieke kunsthistorici proberen haar werk als surrealistisch te bestempelen, met de intussen beruchte en tegenstrijdige woorden “Nunca pinté sueños, pinté mi propria realidad” (“Nooit schilderde ik dromen, ik schilderde mijn eigen realiteit”) snoerde ze hen speels en gevat de mond. Haar werk was haar leven. Er bestaat geen betere biografie van deze rusteloze vrouw. Aangrijpende voorbeelden zijn de werken Hospital Henry Ford en Frida y el aborto. Het zijn schrijnende scènes die verwijzen naar de talloze miskramen die haar geluk als vrouw ondermijnden. Ook haar relatie met de populaire kunstenaar Diego Rivera was één van de vele ongrijpbare aspecten uit het leven van Kahlo.

Mexicanidad én de rode vaandel

Was Frida Kahlo geëngageerd communiste om de ideologie of omdat het linkse gedachtegoed indruiste tegen het Mexicaanse establishment? Vanwaar de excentrieke klederdracht en de kortstondige relatie met Leon Trotski? Dit zijn slechts enkele vraagtekens waar de tentoonstelling je niet vanaf helpt. Traditioneel en progressief. Ook in haar politieke denken blijft Frida Kahlo een raadsel.

0 Comment