The University of Brussels is sinds enkele weken hét gespreksonderwerp in universitaire kringen. Terecht, de bouwplannen liggen immers al in de onderste la van het bureau van rector De Knop. Op papier wordt deze universiteit een nieuw toonbeeld op het vlak van kennisverwerving en dit in hart van de Europese Unie! Een nieuwe internationale uitvalsbasis voor talent allerhande. Helaas vertaalt deze ambitie zich niet in de naam voor het nieuwe gebouw.
Door Piet Van de Velde
Het beste voorstel waarmee de denktank achter The University of Brussels op de proppen kwam is de naam ‘H’. Ja beste lezer, dat leest U goed, de letter H, niets meer en niets minder, gewoon de achtste letter van het alfabet, punt. Gebouw H … Wie de legenda van het huidige grondplan van campus Etterbeek in het achterhoofd houdt, begrijpt meteen de keuze voor de letter H. Het is een gemakkelijke, pragmatische oplossing. Echter, vraag is of deze naam in het oog springt en de ambities van deze nieuwe universiteit symboliseert?
Het antwoord is uiteraard: “Neen.” Daarom stel ik voor de H te schrappen en het gebouw om te dopen tot het Mandel- gebouw. Mandel … klikt wel goed, niet? Bovendien verwijst het ook naar een bijzonder interessant individu. Tijdens zijn leven was hij een voorbeeld van internationale samenwerking en kennisverwerving. Voor de mensen die niet bekend zijn met de heer Ernest Ezra Mandel, schets ik in dit edito graag een zeer beknopte biografie.
Ernest Mandel wordt geboren in 1923 in Frankfurt in een revolutionair-communistische familie. Zijn vader is joods en actief lid van de Spartakusbond. Aan de zijde van Rosa Luxemburg verzet hij zich in de jaren ‘20 tegen het stalinisme en het opkomend fascisme. Wanneer Mandel drie is, vlucht zijn vader met de hele familie naar Antwerpen. Op zestienjarige leeftijd wordt Mandel lid van de Belgische afdeling van de Vierde Internationale. Hij neemt deel aan het verzet tegen de oorlog en de nazibezetting en hij verdedigt een moedig internationalistisch standpunt (tegen de burgerlijke en stalinistische stromingen in). Ook deelt hij revolutionaire pamfletten uit aan de Duitse soldaten.
Mandel wordt herhaaldelijk door de bezetter gearresteerd, maar weet telkens te ontsnappen. In 1967 beëindigt hij eindelijk zijn opleiding economie aan de École Pratique des Hautes Études van de Sorbonne in Parijs, een studie die hij voor de Tweede Wereldoorlog begonnen was maar als gevolg van die oorlog vroegtijdig had afgebroken. In 1972 promoveerde Mandel aan de Freie Universität Berlin. Na zijn promotie werd hij hoogleraar aan de Vrije Universiteit Brussel. Zijn economische analyses werden meer dan geapprecieerd in Newsweek maar ook in de Engelse krant The Observer (niet meteen de meest linkse kranten – wat onmiddellijk bewijst dat hij meer was dan held in eigen midden).
Mandel reisde de hele wereld rond om in discussie te gaan met vriend en vijand. Ook onderhield hij contacten met Bloch en Sartre. Zijn teksten over het laatkapitalisme en zijn langegolventheorieën gaven uiteindelijk aanleiding tot een uitnodiging voor de Alfred Marshall-leerstoel te Cambridge. Op zich is het dan ook niet verwonderlijk dat Mandel, en niet Louis Paul B. en Hugo C., met uitzondering van Simenon, de meest vertaalde en best verkochte Belgische schrijver aller tijden is.
Mandels gang en wandel had hem al veel eerder een gebouw moeten opleveren, maar ook ik begrijp dat sommige verenigingen aan de VUB zich moeilijk kunnen scharen achter deze man (ideologische redenen, weet u wel). Echter, ik vraag me af of ze zo direct een ander voorbeeld kunnen geven van een persoon die evenveel voor de VUB op internationaal academisch niveau gedaan heeft. Daarom alleen is de enige logische gevolgtrekking dat de naam van het nieuwe gebouw van de University of Brussels moet gaan naar onze meest onderschatte professor, Ernest Ezra Mandel. En dit voor het te laat is, want de generatiestudent verrechtst (Akademos, april 2009, p. 9) en straks wordt die zo rechts dat hij niet meer weet wat links is, en niet meer weet wie Mandel was … en dat zou spijtig zijn!
P.S.: Mocht Mandel het niet halen, dan wil ik Michel Magits als runner-up kiezen, maar dat is een ander verhaal …
0 Comment